رفع جراحات حاصل از پسوریازیس با کرم ترتینوئین
رفع جراحات حاصل از پسوریازیس با کرم ترتینوئین

کرم ترتینوئین (Tretinoin) برای درمان موضعی آکنه ولگاریس و اختلالات کراتین‌ سازی نظیر پسوریازیس، ایکتیوز لایه‌ ای و کراتوزفولیکولی کاربرد دارد.

کرم ترتینوئین (Tretinoin) برای درمان موضعی آکنه ولگاریس و اختلالات کراتین‌ سازی نظیر پسوریازیس، ایکتیوز لایه‌ ای و کراتوزفولیکولی کاربرد دارد. کرم ترتینوئین (رنووا، آویتا، رتین آ، Atralin) یک کرم تجویزی از نوع رتینوئید است که برای نرم کردن پوست از آن استفاده می‌ شود، روند جایگزینی سلول‌ های پوستی را تسریع می‌ بخشد، تغییر رنگ پوست را بهبود می‌ دهد و بروز چروک در پوست را کم می‌ کند. این کرم جراحات حاصل از پسوریازیس را بهبود می‌ دهد.

مکانیسم اثر:

ترتینوئین یک هورمون و آنالوگ ویتامین A است که احتمالاً با تغییر بیان ژنی باعث تغییر در ساخت پروتئین مربوط می‌ گردد. دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرنده‌ های اختصاصی خود در سیتوپلاسم متصل شده و متعاقباً کمپلکس دارو گیرنده با ورود به هسته سلولی به DNA متصل می‌ شود. بسته به نوع بافت، یا یک روند رونویسی (افزایش mRNA و در نتیجه افزایش ساخت پروتئین) شروع می‌ شود و یا این که ترانسپراسیون بروز می‌ نماید.

چنانچه کمپلکس هورمون گیرنده (گیرنده سیتوپلاسممی ترتینوئین) قادر به فعال نمودن عوامل رونویسی ژنی یا عامل پاسخ ده هورمونی نباشد، ترانسپراسیون بروز می‌ نماید. چنانچه بیان ژنی تضعیف گردد، پروتئین مربوط ساخته نمی‌ شود. به نظر می‌ رسد که ترانسپراسیون در تضعیف پدیده پیرپوستی ناشی از نور و هیپوپیگمنتاسیون پوست نقش داشته باشد.

ترتینوئین نور UV را جذب نکرده و به عنوان محافظت کننده پوست درمقابل نور محسوب نمی‌ شود. به علاوه به نظر می‌ رسد که این دارو رشد و افتراق انواع سلول‌های اپیتلیال، مواد شبه گلیکوز آمینوگلیکان در استراتوم کورنئوم را افزایش می‌ دهد. ترتینوئین همچنین دارای فعالیت التیام‌ بخش زخم‌ ها، رشد مو و تا حدودی اثرات ضد توموری می‌ باشد که نیازمند بررسی بیشتر است. این اثرات احتمالاً ناشی از افزایش سرعت ساخت و تجزیه سلول، آنژیوژنزیس، ساخت پروتئین و افزایش افتراق سلولی است.

فارماکوکینتیک:

مقدار کمی از دارو (تا ۸%) از راه پوست جذب و در ادرار و صفرا ترشح می‌ شود. جذب دارو به دنبال استعمال آن در نواحی وسیعی از سطح بدن یا مصرف طولانی مدت در درماتوزهای گسترده مزمن (ایکتیوز) افزایش می‌ یابد.

موارد منع مصرف:

این دارو در بارداری، اگزما، پوست برهنه یا آفتاب سوخته و سابقه شخصی یا خانوادگی اپیتلیومای جلدی نباید مصرف شود.

هشدارها:

قرمزی و کنده شدن پوست ممکن است متعاقب چند روز استعمال دارو بروز نماید که البته با گذشت زمان فروکش می‌ نماید.

عوارض جانبی:

تحریکات پوستی، اریتم، جدا شدن پوست، تغییر در رنگدانه سازی، حساسیت به نور، پوسته‌ ریزی و احساس گرما با مصرف دارو ممکن است مشاهده شود.

تداخل‌ های دارویی:

مصرف همزمان این دارو با صابون‌ های ساینده یا طبی، پا‌ک کننده‌ ها فرآورده‌ های ضد آکنه یا فرآورده‌ های حاوی مواد پوسته‌ریز مانند بنزوئیل پراکسید، رزورسینول، اسیدسالیسیلیک یا گوگرد، فرآورده‌ های موضعی حاوی الکل، ایزوترتینوئین ممکن است سبب بروز اثر تحریکی تجمعی یا خشک کنندگی شود. مصرف همزمان ترتینوئین با سایر داروهای حساس‌کننده پوست به نور مانند ایزوترتینوئین ممکن است احتمال بروز حساسیت به نور را افزایش دهد.

نکات قابل توصیه:

از تماس دارو با چشم‌ ها، دهان، بینی و غشاء‌ های مخاطی اجتناب شود.

به طور همزمان با سایر عوامل پوسته‌ریز مصرف نشود (می‌‌تواند با تناوب ۱۲ ساعته با بنزوئیل پراکسید مصرف گردد).

دارو بر زخم‌ های باز و پوست آفتاب‌ سوخته استعمال نشود.

از مواجهه بانور ماوراء‌بنفس اجتناب گردد و در طول ۶ ماهه اول درمان نیز مواجه شدن با نور خورشید نیز به حداقل برسد.

احتمال افزایش حساسیت پوست به باد یا سرما وجود دارد.

شواهد کافی برای مصرف دارو به مدت طولانی‌تر از ۴۸ هفته برای کاهش پیری پوست ناشی از نور در دسترس نمی‌ باشد.

مقدار مصرف:

برای درمان آکنه و پسوریازیس در ابتدا مقدار کافی از دارو هر شب موقع خواب روی ضایعه مالیده شود. پس از ۱۰-۷ روز دوز دارو به دو بار به شرط عدم بروز خشکی پوست می‌ تواند افزایش یافته و سپس مقدار نگهدارنده شبی یک بار به هنگام خواب یا کمتر ادامه یابد. برای درمان کراتوز فولیکولی مقدار کافی ۲-۱ بار در روز روی ضایعه مالیده می‌ شود.