اثر ضدالتهابی و معنی دار گل ماهور در کنترل پسوریازیس
اثر ضدالتهابی و معنی دار گل ماهور در کنترل پسوریازیس

گل ماهور یا خرگوشک با نام علمی (Verbascum alceodis) جهت کنترل پسوریازیس و آرتریت پسوریازیس در رفع درد مفصل‌ ها به صورت کمپرس و در بهبود ضایعات به صورت پانسمان به‌ کار می‌ رود. گل ماهور از گذشته جزء گیاهان دارویی به حساب آمده است. استفاده موضعی از گیاه گل ماهور برای التیام آسیب‌ ها […]

گل ماهور یا خرگوشک با نام علمی (Verbascum alceodis) جهت کنترل پسوریازیس و آرتریت پسوریازیس در رفع درد مفصل‌ ها به صورت کمپرس و در بهبود ضایعات به صورت پانسمان به‌ کار می‌ رود. گل ماهور از گذشته جزء گیاهان دارویی به حساب آمده است. استفاده موضعی از گیاه گل ماهور برای التیام آسیب‌ ها و جراحات پوستی به خوبی شناخته شده است. خاصیت ضد التهابی این گیاه به دلیل ترکیباتی چون فلاونوئیدها، ساپونین و ترکیبات رباسکوزید که اثرات ضد التهابی و تعدیل کننده سیستم ایمنی در ارتباط با سلول‌های TH1 و مهار INF را دارد، به اثبات رسیده است.

گیاه گل ماهور (خرگوشک):

گل ماهور یا خرگوشک گیاهی است که به خاطر شباهت زیاد برگهایش به گوش خرگوش به آن داده شده است. گل ماهور یکی از قدیمی ترین گیاهان داروئی دنیا میباشد که از جوشانده و دم کرده آن برای تسکین ضایعات پوستی استفاده می شود.

گل ماهور گلی است خاص در منطقه آسیا و اروپا و مدیترانه. این گیاه دارای حدود ۳۵۰ گونه در جهان است، که حدود ۴۰ گونه آن در ایران است و تعدادی از این گونه ها بومی ایران هستند. پراکندگی این گیاه در غرب و شمال غربی ایران بیشتر است.

ترکیبات شیمیایی و مواد موثره:

بررسی های به عمل آمده نشان داده اند که در گل ها و برگ های گونه های مختلف گیاه خرگوشک دسته جات مختلفی از ترکیبات شیمیایی وجود دارد که از جمله آنها می توان به موسیـلاژ، ترکیبات فـلاونوئیدی، مشتـقات اسـید کـافئیک، مونـوترپرن های ایـریدوئیدی، سـاپونین های تـری تـرپنـوئیـدی، ورباسکوساپونین، سونگاروساپونین های (A , B , C , D ) اشاره نمود. اغلب محققان عقیده دارند که ساپونین ها ماده موثره اصلی گیاه را تشکیل می دهند و موسیلاژها و مونوترپن های ایریدوئیدی به ترتیب در رده بعد قرار میگیرند.

پسوریازیس و گیاه گل ماهور (خرگوشک):

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی، عودکننده، التهابی و مزمن پوستی است که متاثر از زمینه ژنتیکی و عوامل تشدیدکننده می باشد. مشخصه اصلی آن افزایش تکثیر کراتینوسیت هاست که موجب قرمزی، ضخیم شدن و پوسته ریزی اپیدرم می شود، همچنین خارش و ظاهر ضایعات موجب ناراحتی بیماران می شود. اگرچه پسوریازیس توسط طیف وسیعی از داروهای سیستمیک و موضعی قابل درمان است اما این داروها دارای عوارض جانبی فراوانی می باشد. استفاده موضعی از گیاه خرگوشک از گذشته برای التیام آسیب ها و جراحات پوستی به خوبی شناخته شده است و اثر ضدالتهاب و تعدیل کننده ی سیستم ایمنی آن به اثبات رسیده است .

از این رو دانشمندان تصمیم به فرموله نمودن این گیاه به صورت فرمولاسیون پماد موضعی گرفتند. عصاره متانولی از برگهای گیاه خرگوشک گرفته شد و استانداردسازی ماده موثره آن براساس محتوای فلاوونوئیدی انجام شد. تاثیرات کلینیکال این فرمولاسیون بر روی ۲۵ بیمار خانم و آقا مبتلا به پسوریازیس خفیف تا متوسط در مطالعه ای به صورت دوسوکور و پلاسبو-کنترل انجام شد. بیماران از دارو و پلاسبو در سمت راست و چپ بدن استفاده می نمودند و سپس مورد ارزیابی قرار می گرفتند. ارزیابی توسط پرسشنامه تعیین کیفیت زندگی، بررسی قرمزی، ضخامت، پوسته ریزی و سطح درگیری ضایعات (پاسی) و عکس از ضایعات بیماران قبل، در طی درمان و بعد از درمان جهت ارزیابی انجام شد. نتایج نشان داد که فاکتور های کلینیکی و کیفیت زندگی در ضایعات درمان شده با دارو نسبت به قبل از درمان و در مقایسه با پلاسبو، با برتری پماد گیاهی، بطور معنی داری بهبود یافته است.

خواص دیگر گیاه گل ماهور:

خارش و سوزش ناشی از ضایعات را تسکین می بخشد.

دارای خاصیت تسکین دهنده است، بنابراین دردهای شدید را آرام می کند.

روغن آن گرفتگی عضلات، استرس، اضطراب، خشم، افسردگی و ناراحتی عصبی را تسکین می دهد.

روغن این گل که خاصیت ادرارآور دارد به دفع سموم، آب اضافه و چربی بدن کمک می کند.

استفاده دیگر از این گیاه شامل درمان عفونت های پوستی، التهاب، زخم، سوختگی، عفونت گوش و …

طرز مصرف:

این گیاه مصرف خوراکی و خارجی داشته اما در مورد بیماری پوستی پسوریازیس چند برگ گل ماهور را در شیر بجوشانید و له شده آن را به صورت ضماد بر روی ضایعات و زخم‌ های جلدی خود قرار دهید. همچنین مصرف موضعی عصاره این گیاه به عنوان ضد ریزش مو، ترمیم کننده و بازگرداننده سلامت موی سر و ابروها و ضد شمره و چربی توصیه می شود.

عوارض مصرف:

عوارض خاصی گزارش نشده است.