پماد دایونکس و کنترل علائم بیماری پوستی پسوریازیس
پماد دایونکس و کنترل علائم بیماری پوستی پسوریازیس

پماد دایونکس (Daivonex) یکی از داروهای موضعی می باشد که برای درمان و کنترل بیماری پوستی پسوریازیس به کار می رود. شیوع بالای بیماری پسوریازیس از یک سو و اثربخشی بسیار خوب پماد دایونکس در تخفیف علائم پسوریازیس موجب درخشش دایونکس در این گروه درمانی می باشد. این پماد نرم، سفید و بدون مواد نگهدارنده […]

پماد دایونکس (Daivonex) یکی از داروهای موضعی می باشد که برای درمان و کنترل بیماری پوستی پسوریازیس به کار می رود. شیوع بالای بیماری پسوریازیس از یک سو و اثربخشی بسیار خوب پماد دایونکس در تخفیف علائم پسوریازیس موجب درخشش دایونکس در این گروه درمانی می باشد. این پماد نرم، سفید و بدون مواد نگهدارنده است. پماد دایونکس به منظور کنترل علائم بیماری پوستی پسوریازیس به کار می رود.

شرکت سازنده پماد دایونکس:

پماد دایونکس که جهت کنترل بیماری پوستی پسوریازیس کاربرد دارد ساخت کمپانی معروف LEO می باشد.شرکت مواد و محصولات دارویی بین المللی LEO یک شرکت دارویی بین المللی است که مقر آن در کشور دانمارک می باشد. کمپانی LEO در سال ۱۹۰۸ برپایه محصولات دارویی در دانمارک ساخته شده است. این کمپانی فعالیت خود را در زمینه بیماری های پوستی و ترومبوتیک ادامه می دهد. محصولات این کمپانی در بیش از ۶۱ کشور در دنیا به فروش می رسد. همچنین بیش از ۴۸۰۰ نفر در سراسر دنیا با این کمپانی همکاری به عمل می آورند.

مکانیسم اثر پماد دایونکس:

کلسیپوتریول یکی از مشتقات ویتامین D3 است. در محیط آزمایشگاهی این دارو باعث ایجاد تمایز و مهار پرولیفراسیون کراتوسیت ها می شود. از کلسیپوتریول به صورت کرم یا یک پماد در درمان پلاک پسوریازیس و به صورت محلول در درمان پسوریازیس پوست سر استفاده می شود و غلظت دارویی مورد استفاده ۰۰۵/۰ درصد می باشد. در بالغین مصرف آن باید یک یا دو بار در روز صورت پذیرد. در یک هفته نباید بیش از ۱۰۰ گرم کرم یا پماد یا ۶۰ میلی لیتر محلول پوست سر مصرف گردد. در صورت مصرف هر دو مورد حد مجاز ۶۰ گرم کرم یا پماد به همراه ۳۰ میلی لیتر محلول پوست سر می باشد و یا ۳۰ گرم کرم یا پماد به همراه ۶۰ میلی لیتر محلول پوست سر. در کودکان از کرم یا پماد می توان ۲ بار در روز استفاده نمود. در کودکان ۶ تا ۱۲ سال دوز حداکثر مصرفی در یک هفته ۵۰ گرم و در کودکان بالای ۱۲ سال ۷۵ گرم می باشد.

موارد منع مصرف:

۱)سابقه ی مسمومیت با vitamin D
۲)حساسیت به ترکیبات فرآورده هایپر کلسمی

مقدار مصرف:

پماد دایونکس باید با تجویز پزشک مصرف گردد مقدار مصرف این پماد برای بیماران مختلف متفاوت است. ولی مقدار مصرف متداول آن برای بزرگسالان یک یا دوبار در روز صبح وشب به مدت ۸-۶ هفته و برای کودکان بر حسب شدت و نوع بیماری متفاوت بوده و به تشخیص پزشک مقدار و نحوه ی مصرف آن مشخص می گردد.

تداخلات دارویی:

در مورد اثر این پماد بر خانم های باردار هنوز تحقیقات زیادی صورت نگرفته است.
با این حال مطالعه در حیوانات نشان داده است که مصرف زیاد این دارو از راه دهان می تواندموجب مشکلات تنفسی یا مشکلات دیگری در جنین گردد.
هنوز مشخص نیست این پماد وارد شیر می گردد یا خیر. اگر چه اغلب دروها به مقدار کم وارد شیر می گردد ولی مصرف بعضی از این داروها در دوران بارداری بی ضرر می باشد. در کل توصیه می شود قبل از مصرف این دارو درباره ی حاملگی ,شیردهی و یا هر گونه بیماری که دارید با پزشک معالج خود صحبت کنید.

عوارض جانبی:

شایع ترین عارضه جانبی مرتبط با مصرف این دارو آزردگی های پوستی است و بنابراین نباید از این دارو در ناحیه صورت استفاده نمود. علایم ایجاد شده عبارتند از سوزش، خارش، اریتم و خشکی پوست اما قطع روند درمانی به ندرت لازم می شود. در طی درمان هایپرکلسمی مشاهده می شود که با قطع مصرف دارو به سرعت برگشت پذیر می باشد و از این دارو نباید در بیماران مبتلا به اختلالات متابولیسم کلسیم استفاده نمود. از دیگر عوارض جانبی نادر می توان به آتروفی پوست و حساسیت به نور اشاره کرد.
از مصرف این دارو روی پوست صورت خودداری کنید.
عوارض این دارو در افراد مسن کمتر است.

آیا می توان از دایونکس در پسوریازیس معکوس استفاده نمود؟

بله، می توان از دایونکس برای درمان این نوع پسوریازیس استفاده نمود اگرچه مصرف آن در این زمینه تأیید نشده است.چناچه از مطالعات بر می آید مصرف دو بار در روز دایونکس به مدت ۶ هفته می تواند در بهبود این نوع پسوریازیس موثر واقع گردد؛ اگرچه سوختگی خفیف به عنوان عوارض جانبی این دارو گزارش شده است. اما در اکثر موارد هیچ اثر ناخواسته ای دیده نشده است.

لازم به ذکر است که پسوریازیس معکوس در چین و چروکهای بدن نظیر کشاله ران و چروکهای زیر سینه به وجود می آید که در آن ضایعاتی به رنگ قرمز و با حاشیه مشخص تشکیل می شود. با وجودی که پوسته های نقره ای روی سطح ضایعات مشاهده نمی شوند ولی ممکن است در کناره های آن به وجود آیند. این نوع پسوریازیس ممکن است به صورت ثانویه و در اثر نوعی عفونت به وجود آید که در نتیجه تشخیص دقیق این بیماری را مشکل می کند. در صورتی که ضایعات به درمانهای ضدباکتریایی و یا ضد قارچی پاسخ مناسب ندهند احتمال وجود پسوریازیس تقویت می شود. آنچه در درمان این ضایعات اهمیت دارد این است که استفاده ازپمادهای موضعی بهتر از سایر روشهای درمانی در بهبود زخمها موثر است. “تار” و “دیترانول” باعث ایجاد سوزش در محل ضایعه شده و “استروئیدها” خطر آتروفی را افزایش می دهند. در نتیجه به نظر می رسد دایونکس بهترین انتخاب در این رابطه باشد.

آیا می توان دایونکس را با دیگر داروها مخلوط کرد؟

این امر به هیچ عنوان توصیه نمی شود چرا که پایداری دارو در محیطی با PH اسیدی سیار سریع تحت تاثیر قرار می گیرد. حتی کوتیکواستروئیدها نیز دارای حالت اسیدی می باشند . البته تاکنون تداخلات احتمالی این دارو با سایر داروها به طور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است.

مخلوط کردن مستقیم دایونکس با سالیسیلیک اسید یا دیگر داروهای اسیدی اصلا توصیه نمی شود چرا که این دارو در محیطهای با PH پایین غیرفعال می شود. این ترکیب چه در محیط آزمایشگاه صورت پذیرد و چه روی صورت ، تفاوتی در نتیحه نخواهد داشت.

ممکن است در ۳-۴ روز اول مصرف فرد بیمار دایونکس را صبحها و سالیسیلیک اسید را شبها (و یا بالعکس) استفاده کنند که در این حالت به نظر نمی آید تاثیر معکوسی روی پوست ایجاد شود. چرا که تماس سالیسیلیک اسید با پوست اصلا PH پوست را تغییر نمی دهد که باعت تغییر در پایداری کلسی پو تریول گردد.

حداکثر چه سطحی از بدن را می توان با دایونکس درمان کرد؟

مطالعات انجام شده حاکی از آنند که چنانچه از کلسی پوتریول (دایونکس) به میزان حداکثر ۱۰۰ گرم در هفته استفاده شود خطر مسمومیت و بروز هیپرکلسمی وجود نخواهد داشت. بدین ترتیب می توان با استعمال دو بار در روز این پماد ضایعات را در ۱۵-۲۰% سطح بدن درمان کرد؛ البته این میزان در افراد مختلف متفاوت می باشد و می توان ضایعات بزرگتر را نیز با این پماد درمان کرد.

به طوری که در برخی مطالعات انجام شده ۴۰-۵۰% سطح بدن با زخمهای پسوریازیس پوشیده شده بود که با این دارو بهبود یافتند. البته در موارد شدید می توان ابتدا زخمهای کوچک را در برخی اندامها نظیر پاها درمان نمود و سپس به بهبودی سایر قسمتهای بدن پرداخت.

پس از باز کردن درب پماد آن را به چه مدت می توان نگه داشت؟

در صورتیکه پماد دایونکس را در دمای ۲۵C یا کمتر نگهداری نمائید می توان به مدت ۲ سال مورد مصرف قرار داد. همین شرایط پس از باز کردن درب آن نیز صادق می باشد.

آیا می توان دایونکس را در اندامهای تناسلی مورد استفاده قرار داد؟

به طور کلی استفاده از دایونکس در اندامهای تناسلی توصیه نمی شود. علت این امر را متخصصان آلمانی چنین بیان می کنند که مصرف هرگونه کرم یا پماد می تواند کارایی کاندوم را مختل کند و در نتیجه احتمال بروز بارداری ناخواسته، عفونت با HIV و … افزایش می یابد و مختص به داروی دایونکس نمی باشد. درنتیجه استفاده از این دارو در مورد فوق الذکر توصیه نمی شود.