ویتامین D یا همان (Cholecalciferol)، یکی از ویتامین‌ های لازم برای بیماران پوستی پسوریازیس و از ویتامین‌ های محلول در چربی است، که از رشد و تكثیر بیش از حد سلول‌ ها در بدن جلوگیری می‌ كند و با توجه به اینكه در بیماری پسوریازیس سلول‌ های پوستی به طور غیر طبیعی تكثیر می‌ شوند، كمبود ویتامین D نیز موجب تشدید علایم بیماری پسوریازیس می‌ شوند. همچنین ویتامین D در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی بدن نیز تاثیر گذار بوده و از آنجا که در بیماری پوستی پسوریازیس یک اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن وجود دارد، مصرف متناوب ویتامین D در فروکش ضایعات بیماری پوستی پسوریازیس نقش فراوانی دارد.

ویتامین D:

ویتامین D در زمره‌ ویتامین‌ های محلول در چربی به شمار می‌ رود، این بدان معناست که در چربی یا روغن حل می‌ شود و می‌ تواند برای مدت طولانی در بدن ذخیره گردد. دانشمندان اخیرا دریافتند که که این ویتامین در تمام فرایندهای دیگری که در بدن اتفاق می‌ افتد نیز دخالت دارد، از جمله عملکرد سیستم ایمنی بدن و مقابله با بیماری پسوریازیس. بنابراین مصرف ویتامین D از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و اهمیت مصرف آن برای بیماران پوستی  پسوریازیس نسبت به افراد سالم دو چندان می باشد.

رابطه ویتامین D با پسوریازیس:

حدود ۳۰ درصد بیمارانی که به پسوریازیس مبتلایند، به مرضی موسوم به ورم مفاصل پسوریاتیک نیز دچار هستند که در آن سیستم ایمنی به مفاصل حمله کرده و باعث درد و التهاب می‌شود. طبق گزارش مجله درمان و پژوهش آرتریت، یک مطالعه جدید نشان داده که تا ۶۲ درصد افراد مبتلا به ورم مفاصل پسوریاتیک، مقادیر ناکافی از ویتامین D دارند. پژوهش قبلی نشان داده بود که مقادیر پایین ویتامین D احتمالا از طریق افزایش میزان گلبول‌ های سفید خون ممکن است شرایط التهابی مانند ورم مفاصل پسوریاتیک را، بدتر هم بکند.

خطر کمبود ویتامین D:

افراد زیر بیشتر از بقیه افراد جامعه در خطر کمبود ویتامین D می‌باشند:

• نوزادان شیرخوار: ویتامین D موجود در شیر مادر تحت تأثیر ویتامین D موجود در بدن مادر است.
• افراد مسن: پوست بدن در این افراد نمی‌ تواند ساخت ویتامین D را به صورت کارآمدی انجام دهد؛ همچنین بیشتر در منزل به سر می‌برند.
• افرادی که محدودیت قرارگیری در معرض نور خورشید دارند؛ مانند افراد زمینگیر، خانم‌هایی که به علل مذهبی حجاب می‌کنند.
• افراد دارای پوست تیره: میزان بیشتر ملانین در پوست این افراد موجب کاهش توانایی پوست جهت تولید ویتامین D از طریق نور خورشید می‌ گردد.
• افراد مبتلا به بیماری التهابی روده و سایر بیماری‌هایی که منجر به اختلال در جذب چربی می‌شود مانند: برخی از بیماری‌های کبدی، سیستیک فایبروزیس، سلیاک، کرون، کولیت زخمی شونده.
• افراد چاق یا افرادی که تحت جراحی بایپس معده قرار گرفته‌اند
• افرادی که به بیماری های پوستی نظیر ویلتکو، اگزما و پسوریازیس مبتلا هستند.
• کمبود ویتامین D در افرادی که گیاهخوار هستند متداول تر است.
• افرادی که مشکلات کلیه و یا سایر بیماری ها جذب مواد معدنی را برای آنها سخت کرده است.

 منابع ویتامین D:

• آفتاب: تابش پرتو فرابنفش به پوست انسان باعث می‌ شود که ماده‌ای به نام دهیدروکلسترول با طی مراحلی در بدن در کلیه به ویتامین دی تبدیل شود. افراد با پوست روشن‌تر نسبت به تیره‌ ترها می‌توانند در مدت کمتری که زیر آفتاب مانده‌ اند نیاز خود به این ویتامین را تأمین کنند. تقریباً تمام ویتامین d مورد نیاز یک فرد، در مکانی که هوای آفتابی دارد از این طریق ساخته می‌ شود.
• منابع گیاهی: غلات و برخی سبزیجات و میوه‌ جات.
• منابع حیوانی: کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم مرغ، خامه، جگر، ماهی ساردین حاوی مقادیر زیادی از این نوع ویتامین هستند.
• دریافت این ویتامین به صورت مصنوعی مثل کپسول و آمپول.

نکته مهم: بیماران پوستی پسوریازیس از آن دسته از مواد غذایی حاوی ویتامین D که رابطه مستقیمی با تشدید بیماری پوستی پسوریازیس ندارند استفاده کنند.

میزان مورد نیاز:

انستیتوی پزشکی (IOM) میزانی برای مصرف ویتامین D پیشنهاد داده است. دریافت این میزان ویتامین D از طریق رژیم غذایی (بهمراه یا بدون مکمل‌ ها) باید برای حفظ سلامتی شما کافی باشد. این میزان:

• ۴۰۰ واحد (۱۰ میکرو گرم) برای نوزادان بین ۰ تا ۱۲ ماهه.
• ۶۰۰ واحد (۱۵ میکروگرم) برای کودکان و بزرگسالان بین ۱ تا ۷۰ سال.
• ۸۰۰ واحد (۲۰ میکروگرم) برای سالمندان، زنان باردار و زنان در طول مدت شیردهی.

تداخل های احتمالی:

• ویتامین D می‌تواند با بسیاری از داروها از جمله داروهایی که برای فشار خون بالا و مشکلات قلبی تجویز می‌شوند، تداخل داشته باشد. اگر روزانه دارو مصرف می‌ کنید، قبل از دریافت مکمل‌های ویتامین D با پزشکتان مشورت نمایید.
• استروئیدها می توانند در متابلیسم ویتامین د تداخل کنند و بر جذب کلسیم اثر داشته باشند. داروهای کاهش وزن مانند اورلیسات (ونوستات، زنیکال) و داروی کاهنده کلسترول با نام کلستیرامین جذب ویتامین د و همچنین سایر ویتامین های محلول در چربی را کم می کنند.
• داروی ضد صرع فنوباربیتال و فنی توئین متابلیسم ویتامین د را افزایش داده و باعث کاهش جذب کلسیم می شوند. همچنین استاتین ها و دیورتیک ها سطح خونی ویتامین د را افزایش می دهند

موارد احتیاط:

اين دارو در موارد زير بايد با احتياط مصرف شود:

• مصرف زیاد ویتامین D می‌تواند باعث از درست دادن اشتها، ادرار پی در پی و کاهش وزن شود. همچنین میزان زیاد ویتامین D می‌ تواند باعث ایجاد مشکلات کلیوی و قلبی شود.
• در موارد تصلب شرائين يا عيب كار قلب، زيادي فسفات خون و عيب كار كليه و حساسيت مفرط به اثرات ويتامين D با احتیاط مصرف شود.
  
• در بيماران مبتلا به عيب كار كليه يا درصورت مصرف مقادير زياد ويتامين، تعيين غلظت كلسيم پلاسما ضروري است.