پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن:

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن می باشد که با پچهای پوستی غیرنرمال مشخص می گردد. پچهای پوستی به طور تیپیک و شاخص، قرمز، خارش دار و فلس مانند همراه با پوسته ریزی می باشند.

پنج نوع اصلی پسوریازیس وجود دارد. یکی از انواع آن، نوع پلاکی یا پسوریازیس ولگاریس است که بیش از ۹۰٪ بیماران را شامل می شود. در دنیا میزان شیوع پسوریازیس بین ۱ تا ۳٪ تخمین زده شده است که در اروپا این درصد بیشتر و در قاره ی آفریقا کمتر است. پسوریازیس بیماری ژنتیکی است که با فاکتورهای محیطی، حمله های آن تشدید می یابد.

پسوریازیس و درمان های موجود:

پسوریازیس اغلب با افزایش ریسک آرتریت پسوریاتیک، لنفوما، بیماری قلبی – عروقی، بیماری کرون و از نظر روانشناختی با افسردگی همراه است. درمان های موضعی و سیستمیک متعددی برای پسوریازیس وجود دارد. متوترکسات، سیکلوسپورین و رتینوئیدها جزء درمان های سیستمیک کلاسیک و اصلی هستند. داروهای بیولوژیک گروه جدید درمانی می باشند . این داروها با تأثیر بر سیستم ایمنی بدن ریسک ابتلا به عفونت و سرطان را تشدید می کنند. برای مثال اتاترسپت یکی از داروهای بیولوژیک پرمصرف، احتمال ابتلا به سل را افزایش میدهد. شناخت عوارض جانبی داروها می تواند کمک بسزایی در پیشگیری از عوارض و نیز بهبود روند درمانی بیماران نماید. به علاوه کمک می نماید تا بهترین داروها با بیشترین اثربخشی و کمترین عوارض دارویی برای درمان بیماران انتخاب گردند. با توجه به اهمیت مطلب بر آن شدیم تا عوارض جانبی و واکنش های دارویی ناشی از داروهای غیر بیولوژیک درمان پسوریازیس را بررسی نماییم.

فراوانی عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای غيربيولوژيك در بيماران مبتلا به پسوريازيس مراجعه كننده به بخش پوست بيمارستان های شهدای تجريش و لقمان حكيم تهران در سالهای ۹۶-۱۳۹۵:

در این مطالعه ی توصیفی – مقطعی (Descriptive , cross sectional) پرونده ی ۱۰۰ بیمار مبتلا به پسوریازیس متوسط تا شدید تحت درمان در سالهای ۹۶-۱۳۹۵ در بخش پوست بیمارستان شهدای تجریش تهران و ۱۰۰ بیمار دیگر مراجعه کننده به درمانگاه پوست بیمارستان لقمان حکیم تهران – به علت عدم دسترسی به پرونده ی بیماران – را مستقیما مورد مطالعه قرار دادیم. معیارهای ورود به مطالعه شامل بیماران مبتلا به پسوریازیس در هر رده ی سنی با تشخیص قطعی بیماری توسط متخصص پوست و نداشتن بیماری زمینهای مخدوش کننده بود. به بیماران در مورد نحوه انجام کار توضیح کامل داده شد.

داروهای سیستمیک (به جز بیولوژیک ها) در این بیماران به صورت خوراکی و تزریقی تجویز می شد. یافته های ثبت شده در ارتباط با بروز یاعدم بروز عوارض جانبی متعاقب مصرف داروها یادداشت شد. درجه و شدت عارضه و سطح سرمی بیومارکرهای آزمایشگاهی نیز در صورت وجود نوسان در این بیماران یادداشت شد.

این مطالعه به تصویب کمیته ی اخلاق داروسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم دارویی تهران رسید و هنگامی که به غیر از پرونده، خود بیمار را وارد مطالعه کردیم، به صورت داوطلبانه و آگاهانه وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده ها به کمک پرونده های بیماران و نیز خود بیماران، تکمیل پرسشنامه و مصاحبه و مشاهدهی بیماران بود. توصیف و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نسخه ی ۲۳ نرم افزار آماری SPSS Statistics انجام شد. با استفاده از آزمون آماری مربع کای برای مشاهده ی ارتباط شیوع عوارض با جنسیت و با کمک آزمون آماری T- Test برای ارتباط شیوع عوارض با سن صورت گرفت.

P(میزان فراوانی عوارض جانبی داروهای پسوریازیس در مطالعات قبلی) میزان ۰/۵ (با توجه به عدم گزارش دقیق و مشخص در مطالعات پیشین) درنظر گرفته شد و با در نظر گرفتن آلفا (خطای اول مطالعه به میزان ۰/۷ و با توجه به فرمول d (دقت)،

۲۰۰ نفر به روش غیر تصادفی از نوع Convenient وارد مطالعه شدند.

يافته ها:

میانگین سنی در بیماران مورد مطالعه برابر ۴۲ سال با انحراف معیار ۱۴/۲ بود. بیشترین فراوانی سنی بیماران گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال را تشکیل داده و ۱۱۲ نفر (%۵۶) بیماران مذکر و بقیه مؤنث بودند.

٪۸۳/۵ بیماران سابقه ی خانوادگی پسوریازیس نداشتند. سابقه ی ابتلا به فشار خون بالا در ۱۱٪ بیماران وجود داشت. تشدید پسوریازیس در ۵/۴% (۱۰ بیمار) گزارش شد و ۹۴/۶ (۱۷۵ نفر) تغییراتی در پوست خود گزارش نکردند. عوارض جانبی ناشی از داروهای غیر بیولوژیک در جداول شماره ۱ تا ۴ نشان داده شده اند. اختلاف معناداری از نظر آماری بین شیوع عوارض و سن آنها مشاهده نشد (۰/۰۵>P).

بحث:

پسوریازیس پلاکی تحت عنوان پسوریازیس ولگاریس در هر سنی ممکن است فرد را درگیر کند ولی معمولا در سنین بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی روی می دهد. به طور تقریبی ۱۵٪ از بیماران مبتلا به پسوریازیس در مواجهه با ابتلا به آرتریت سوریاتیک می شوند. می تواند عوارض اجتماعی و روانی قابل توجهی داشته باشد. سبب شناسی چندگانه این بیماری درمان آن را مشکل می سازد و می تواند تا سنین بزرگسالی ادامه یابد یا به صورت اولیه در سنین بزرگسالی بروز کند. هدف از درمان پسوریازیس با هر نوع بالینی بیماری، کاهش شدت و عود ضایعات پوستی و نیز بهبود ظاهر و جلوگیری از اختلال در کیفیت زندگی می باشد. درمان های چنددارویی برای افزایش اثر درمان و کاهش عوارض جانبی توصیه می گردد. چندین انتخاب درمانی از درمان های موضعی گرفته (مانند داروهای موضعی و نوردرمانی) تا درمان های سیستمیک غیر بیولوژیک و بیولوژیک ها در این زمینه وجود دارد.

متوترکسات هم چنان به عنوان پرمصرف ترین درمان سیستمیک در دنیا برای بیماران مبتلا به پسوریازیس متوسط تا شدید می باشد. تعداد زیادی از بیماران با متوترکسات خوراکی و تزریقی تحمل گوارشی ندارند و افزودن فولیک اسید خوراکی (۵-۱ میلی گرم روزانه) برای کم کردن عوارض جانبی به همراه درمان با متوترکسات لازم است. مطالعه ی Bressolle و همکاران که با هدف بررسی عوارض در افراد سالمند انجام گرفت نشان داد که در صورت کاهش کلیرانس متوترکسات، کلیرانس کراتینین هم کاهش می یابد” بنابراین، اندازه گیری کراتینین سرم در بررسی عملکرد کلیه و تنظیم دز دارو در رژیم درمانی در سالمندان ضروری می باشد.

در تحقیق Colombo و همکاران که با هدف بررسی عوارض جانبی در طول درمان با سیکلوسپورین در ایتالیا روی ۹۶۹ جوان مبتلا به پسوریازیس انجام گرفت، نشان داد که شیوع عوارض در زنان باردار بیشتر می باشد و عوارض با میزان شیوع بالای ۱٪ مانند سردرد، افزایش فشار خون، خستگی و کرامپ عضلانی، آرترالژیا و نارسایی کلیه می باشد که از میان عوارض
جانبی شایع سیکلوسپورین فقط پرفشاری خون در تمام گروه ها بیشترین شیوع را داشته است”.

Alessandro و همکاران ایمنی و اثربخشی اسیتر تین را در مطالعه ی گذشته نگر روی ۴۶ بیمار مبتلا به پسوریازیس پلاکی متوسط تا شدید ارزیابی کردند. بیمارانی که ابتدا با دز ۱۰ میلی گرم در روز با نئوتیگازون تحت درمان بودند و به تدریج دز دارو افزایش یافت، بهترین اثر درمانی با کمترین عوارض جانبی را مشاهده کردند؛ در واقع بروز عوارض جانبی بالینی و آزمایشگاهی تا حد زیادی به دز این دارو بستگی دارد.

پسوریازیس مانند متوترکسات و سیکلوسپورین از ابتدا آزمایشات مربوط به کبد، کراتینین سرم و فشار خون بیماران مورد بررسی قرار گیرد.

عوارض جانبی شایع در یافته های این مطالعه شامل عوارض مخاطی، مانند خشکی پوست و غشای مخاطی و ریزش مو می باشد. در نمونه های دیگر سطح تری گلیسیرید سرمی به خاطر مصرف دارو افزایش یافت که در مطالعات پیشین هم مشاهده شده.

یافته های این مطالعه نشان می دهد که مصرف داروهای خوراکی رژیم درمانی پسوریازیس در بیماران با بروز عوارض جانبی همراه است. پیشنهاد می گردد در بیماران تحت درمان با داروهای خوراکی رژیم درمانی

تشکر و قدردانی:

از همکاران محترم در بیمارستان شهدای تجریش و بیمارستان لقمان حکیم و نیز جناب آقای دکتر علیرضا خاتمی که در اجرای پایان نامه به اینجانب کمک نمود کمال تشکر را دارم.

نوشته فراوانی عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای غيربيولوژيك در بيماران مبتلا به پسوريازيس اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

آخر و عاقبت مصرف بتابلوكر! تشديد پسوريازيس با بتا بلوكر:

صورت بیمار درگیر نشد که این پدیده منطبق با یافته های شاخص پسوریازیس اریترودرمیک بود. بیمار از ورای اپی درم حجم قابل توجهی از مایع را از طریق مناطق وسیع بدون پوشش شده پوست خود از دست داد. دفع مایع باعث هیپوولمی و ناپایداری همودینامیک شد و مایع درمانی شدید را اجتناب ناپذیر کرد. پسوریازیس هم به صورت تهاجمی و به کمک متروترکسات و داروهای موضعی تحت درمان قرار گرفت. با توجه به اینکه به نظر می رسید بیسوپرولول عامل تشدید پسوریازیس بیمار باشد مصرف آن متوقف شد. وضعیت بیمار پس از قطع بیسوپرولول بهبود یافت.

شکل ۱، تصویر قفسه سینه بیمار که تشدید حاد پسوریازیس را به دنبال درمان با بیسوپرولول پس از عمل جراحی نشان می دهد. التهاب عمومی و گسترده و پلاک های به هم پیوسته در سرتاسر محل استرنوتومی به چشم می خورد.

هدف اولیه در درمان فیبریلاسیون دهلیزی:

هدف اولیه در درمان فیبریلاسیون دهلیزی، درمان ضدانعقادی و کنترل ضربان قلب است. هدف نهایی نیز بازگرداندن و حفظ ریتم فیبریلاسیون دهلیزی، سینوسی خواهد بود. بتابلوکرها درمان ضد انعقادی و داروهای انتخابی برای کنترل ضربان قلب هستند؛ اما این داروها کنترل ضربان قلب می توانند باعث وخامت و تشدید است. هدف نهایی نیز پسوریازیس و در نهایت اختلال باز گرداندن و حفظ ریتم در وضعیت همودینامیک شوند. سینوسی خواهد بود. البته این واکنش بسیار نادر است.

مکانیسم تشدید پسوریازیس در زمینه مصرف بتابلوکرها:

تصور می شود مکانیسم تشدید پسوریازیس در زمینه مصرف بتابلوکرها، ناشی از مسدود شدن مسیر فعال سازی سیستم پیام رسان آدنوزین حلقوی ۳ و ۵ – مونوفسفات حلقوی (cAMP) باشد. این مسدود شدن کاهش غلظت های داخل سلول کلسیم را به دنبال دارد. کاهش کلسیم داخل سلولی می تواند باعث افزایش سرعت تزاید (پرولیفراسیون) کراتینوسیت ها یا لکوسیت های پلی مورفونوکلئر (PMN) شود که هر دو می توانند در ایجاد یا تشدید پسوریازیس نقش داشته باشند.

داروهای بتابلوکر:

این داروها کاربرد گسترده‌ای در درمان فشارخون، آنژین قلبی، نارسایی قلب و همچنین آریتمی‌ها دارند. داروهایی از قبیل آتنولول، پروپرانولول، و متوپرولول در کنترل علائم مبتلایان به AF، تاکی کاردی‌های دهلیزی و آریتمی‌های [خوش‌خیم] بطنی کاربرد دارند؛ بنابراین تجویز این داروها و تنظیم میزان مصرف شده مخصوصاً در صورت مصرف هم‌زمان داروهای دیگر باید به دقت تحت نظر پزشک متخصص قلب باشد. Sotalol نیز در این گروه قرار دارد ولی با توجه به خواص ضد آریتمی بیشتر در درمان ریتم AF و گاهی آریتمی‌های بطنی کاربرد ویژه‌ای دارد. عارضه مشترک تمام داروهای فوق تشدید برادیکاردی در مبتلایان به گره سینوسی بیمار و همچنین بلوک قلبی می‌باشد. عارضه دیگر این گروه دارویی تشدید آسم و نارسایی تنفسی در مبتلایان به بیماری انسدادی ریوی می‌باشد. داروی سوتالول می‌تواند منجر به ایجاد آریتمی‌های جدید شود که گاهی بسیار خطرناک است بنابراین باید به دقت و تحت نظر پزشک متخصص قلب تجویز شود.

نوشته آخر و عاقبت مصرف بتابلوكر! تشديد پسوريازيس با بتا بلوكر اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

گل مغربی به نام علمی Oenothera bienni:

وی گفت: گل مغربی به نام علمی Oenothera biennis گیاهی دو ساله است. چون گل‌های درشت و زیبای آن در هنگام غروب آفتاب شكفته می‌شوند به گل مغربی موسوم شده است. وی افزود: قسمت مورد استفاده‌ی این گیاه، روغن حاصل از دانه‌های آن است كه حاوی ۲۵ درصد اسید چرب می‌باشند و از مهمترین اسیدهای چرب آن می‌توان به لینولئیك اسید Linoleic acid به میزان ۶۰ تا ۸۰ درصد و گاما لینولنیك اسید Gamma Linolenic acid به میزان ۶ تا ۱۱ درصد اشاره كرد.

استفاده از “گل مغربي“ به عنوان داروي موثر در درمان اگزما و پسوريازيس:

وی گفت : با عنایت به موارد ذكر شده و همچنین نبود دارویی گیاهی كه بتواند با حداقل عوارض جانبی، اثرات درمانی سودمندی را به ارتباط با مشكلات پوستی به خصوص اگزما و پسوریازیس از خود نشان بدهد.

وی ادامه داد: این دو اسید چرب جزو اسیدهای چرب دسته امگا ششم Omega 6 هستند كه می‌توانند به عنوان پیش ساز اكوزانوییدها عمل نمایند و با افزایش ساخت پروستاگلاندین‌ها و لكوترین‌های غیر التهابی اثر درمانی خود را با بهبود درماتیت اتوپیك نشان دهند.

دكتر جمشیدی افزود : روغن دانه‌های این گیاه در فرمولاسیون فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی شده است زیرا این فرآورده قابلیت زیادی در نگهداری الاستیسته پوست دارد و از ایجاد چین و چروك بر روی آن جلوگیری می‌نماید. علاوه بر موارد ذكر شده، از گل مغربی در دردهای پستانی، افزایش گلسترول آرتریت روماتوئید و … بهره می‌برند.

دستور مصرف:

موضعی: مقدار کافی از روغن، روزی ۲ بار به مدت حداقل ۴ هفته بر محل مورد نظر مالیده شود.

ساخت كپسول و كرم حاوی روغن دانه‌ی گیاه “گل مغربی“

اقدام به ساخت كپسول و كرم حاوی روغن دانه‌ی گیاه مزبور شده است نظر بر این است كه كرم حاصل ازاین گیاه موجب ازدیاد سلولی در پوست می‌گردد. در حقیقت این فرآورده نقش تعدیل كنندگی كینتیك سلولی پوست را ایفا می‌كند. وی در پایان گفت : با توجه به اثرات بسیار خوب و قابل توجه گیاه مزبور پیش بینی می‌گردد كه این گیاه جایگاه به سزایی در درمان بیماری‌های ذكر شده داشته باشد.

نوشته استفاده از “گل مغربی“ به عنوان داروی موثر در درمان اگزما و پسوريازيس اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

کرم ویتامینه A+D:

به نگهداری رطوبت طبیعی پوست کمک کرده و در نتیجه به سرعت باعث بهبودی پوستهای تحریک شده و سائیده شده چه در بزرگسالان و چه در کودکان و نوزادان می شود. کرم ویتامین آ د از خشکی غیرطبیعی پوست جلوگیری خواهد کرد. کرم ویتامین آ د سوزش و درد در نواحی خراشیده و سائیده شده و سوختگی های خفیف و آفتاب سوختگی را کاهش می دهد.

روش مصرف:

مقداری از کرم را روی موضع درگیر به آرامی ماساژ دهید تا جذب گردد.

ترکیبات:

شامل عصاره بید کانادایی، روغن جوانه گندم، عصاره آلوورا و عصاره برگ زیتون

موارد منع مصرف کرم ویتامین آ د:

در حساسیت شناخته شده به ترکیبات دارو استفاده نمی شود .

عوارض جانبی کرم ویتامین آ د:

موردی مطرح نبوده است.

مصرف کرم ویتامین آ د در بارداری و شیردهی:

Category A و در شیردهی نیز هیچگونه عارضه ای گزارش نشده است .

شرایط نگهداری کرم ویتامین آ د:

پماد باید در دمای کمتر از۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود .

نوشته بهبود علائم پسوريازيس با کرم ویتامینه A+D اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

تحقیقات نتیجه دهی اسپری سرنیوو:

شرکت پرومیوس، ۲ مطالعه بالینی موفق تصادفی چند مرکزی دوسوکور را روی بیماران بالای ۱۸ سال مبتلا به پسوریازیس پلاکی، برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی اسپری سرنیوو انجام داد. در هر دوی این مطالعات، بیماران داوطلب به طور کاملا تصادفی اسپری سرنیوو یا اسپری دارونما را روزانه ۲ بار و برای مدت ۲۸ روز دریافت کردند. بیماران شرکت کننده در مطالعات، بین ۱۰ تا ۲۰ درصد مساحت سطح بدن شان درگیر بود و معیار جهانی ارزیابی (IGA) آنها، ۳ بود (با شدت متوسط).

اثربخشی، به معنای درمان موفق و رسیدن به IGA  صفر یا ۱ (پاک یا تقریبا پاک از ضایعات) درنظر گرفته شد. موفقیت درمانی در بیشتر شرکت‌ کنندگان تحت درمان با سرنیوو در روز ۱۵ و روز ۲۹ درمان در هر دو مطالعه به‌ دست آمد. در روز ۲۹ مطالعات ۱ و ۲، اسپری سرنیوو موفقیت درمانی را در ۴۲/۷ درصد و ۳۴/۵ درصد بیماران در مقایسه با گروه‌های دریافت کننده دارونما، موفقیت در ۱۱/۷ درصد و ۱۳/۶ درصد بیماران به‌دست آورد. (P<0/001)

شرکت سازنده:

راگاو چاری، سخنگوی شرکت پرومیوس فارما می‌ گوید: «در حوزه تخصص بیماری‌ های پوست، ما متعهد هستیم که گزینه‌ های درمانی نوآورانه ارائه دهیم و خدماتی که در اختیار بیماران و درمانگران شان قرار می‌ دهیم را بهبود بخشیم. تایید سرنیوو، تاکیدی بر تلاش‌ های ادامه‌دار ماست و منتظر ورود به بازار موفق اسپری سرنیوو در ۳ ماهه پیش روی هستیم.»

عوارض شایع:

در مطالعات بالینی با استفاده از دارونما، شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده طی دوره ۲۸ روزه، با شیوع بیشتر از ۱ درصد عبارت بودند از واکنش‌های محل مصرف نظیر کهیر، سوزش، گزگز، درد و نیز آتروفی پوستی. دوره درمانی باید به ۴ هفته محدود باشد و مصرف اسپری در نواحی دچار آتروفی شده پوستی ممنوع است.

نوشته تاييد اسپری سرنيوو در درمان پسوريازيس خفیف اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.