موارد مصرف:

تقویت کننده قوای جسمی و جنسی

درمان اگزما و بیماری پوستی پسوریازیس

دفع سموم کبد

اشتها آور

کاهش دهنده تپش قلب

درمان یبوست و ادرارآور

خواص دارویی عصاره شاهتره دکتر زرقانی:

۱-صفرا آور:

درون شاهتره ماده ای موسوم به آلکالوئید پروتوپین موجود است که می‌تواند در مواردی باعث کاهش صفرا گردد و به‌ اصطلاح دارای اثر Amphicholeretic است.به همین دلیل آن را از زمان قدیم برای رفع مشکلات صفراوی مصرف می کردند.

۲-ادار آور:

در طب عوام شاهتره به عنوان ادرار آور و مسهل مصرف می‌شود. به دلیل مدر بودن، شاهتره برای افرادی که دچار سنگ‌های ادراری، التهابات و ورم پروستات هستند مفید است.

۳- درمان اگزما:

محققان این اثر را مربوط به وجود اسید فوماریک در شاهتره می‌دانند. که امروزه اسید فوماریک به روش سنتزی تهیه و در بعضی از فرمولاسیون‌های پوستی نظیر داروهای پسوریازیس مصرف می‌شود.

۴-ضد عفونی کننده:

یک مطالعه نشان داد که عصاره شاهتره دارای اثرات ضد میکروبی بوده و کاربرد آنها در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی توصیه می گردد.

۵-تقویت قوای جنسی:

یکی از موارد استفاده این گیاه در طب سنتی تقویت قوای جنسی می باشد. بر اساس نتایج یک مطالعه عصاره گیاه شاهتره باعث افزایش معنی دار در انواع سلول های سازنده اسپرم می شود و در نتیجه افزایش میزان باروری را به همراه دارد.

۶-هضم راحت غذا و افزایش اشتها:

گیاه شاهتره با کمک به ترشح آنزیم‌های گوارشی موجب هضم بهتر غذا می گردد و اشتها آور خوبی است.

۷-دفع سموم بدن:

شاهتره موجب پاکسازی خون می گردد و مواد زائد موجود در خون و بدن (صفرا و یا سودای غیرطبیعی)، موادی که به دلیل حرارت بیش از حد بدن تشکیل می‌شود را دفع می‌کند. اثرات مفید شاهتره در کاهش اثرات سمی برخی از داروها در کبد نشان داده شده است. این گیاه، مُقوّی کبد و طحال و بازکننده گرفتگی‌های این دو عضو است.

مقدار و نحوه مصرف:

روزانه ۲ بار و هر بار به میزان یک قاشـق مربا خوری از عصـاره را در یک استکان آب ولرم یا شربت همراه با عصاره کاسنی به همان مقدار حل کرده و یک ساعت بعد از غذا میل نمایید.

نوشته اثر عصاره خوراکی شاهتره دکتر زرقانی در پسوریازیس اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

اثر ضد پسوریازیس:

۱و۲۵ دی هیدروکسی ویتامین D و آنالوگ های آن به صورت موضعی در درمان پسوریازیس مفید می باشد. پسوریازیس یک بیماری پوستی است که در آن تکثیر و تمایز سلول ها غیر طبیعی است. مکانیسم اثر ۱و۲۵ هیدروکسی ویتامین D و آنالوگ های آن در درمان پسوریازیس اثرات ضد تکثیری بر کراتینوسیت ها و نیز آثر آنها در تحریک تمایز سلول های اپیدرمی می باشد.

فعالیت ضد سل در مصرف کنندگان داروهای بیولوژیک:

به گفته دانشمندان ویتامین D باعث تحریک پذیری بیشتر دستگاه ایمنی بدن در برابر باکتری های عامل بیماری های تنفسی به ویژه سل می شود و فعالیت به موقع دستگاه ایمنی بدن مانع از رشد این باکتری ها می شود و از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند کمبود ویتامینD حساسیت به سل را افزایش می دهد ویتامین ۱,۲۵(OH۲) D ,D توانایی فاگوسیت های تک هسته ای را در سرکوب رشد داخلی سلولی مایکوباکتریوم توبرسکوزیس بهبود می بخشد. از عوارض داروهای بیولوژیک در درمان بیماری پسوریازیس بروز سل می باشد.

فعالیت آنتی کارسینوژنیک:

در رده های سرطانی مختلف نشان داده شده است که این شکل ویتامین یک مهار وابسته به دوز در تکثیر سلولی ایجاد میکند و فعالیت سلولها را از حالت تکثیر به تمایز تغییر می دهد. اثر آنتی کارسینوژنیک ویتامین D در سلول های سرطانی از طریق VDRS اعمال می شود. مکانیسم اثر آنتی کارسینوژنیک ویتامین D به خوبی روشن نیست. یافته معمول این است که یکی از اثرات ضد تکثیر اصلی ویتامین D تنظیم افزایشی این خانواده مهارکننده های پیشرفت چرخه ی سلولی هستند. نظیر P۲۱ ، واکنش مذکور واکنش تنظیمی چرخه سلول است که ویتامین D با P۵۳ (پروتئین سرکوب کننده تومور ) در آن مشارکت دارد.

فعالیت آنتی اکسیدانی:

ویتامین D۳ در شرایط invive پراکسیداسیون لیپید در هپاتوسیت های موش صحرایی و پراکسیداسیون لیپید وابسته به آهن را در لیپوزوم ها مهار می کند. همچنین دفاع آنتی اکسیدانی سلولی را در موشها ی مبتلا به لنفوم تنظیم می کند.

اثر تنظیم کننده ی خلق وخو:

ویتامین D۳ در دو مطالعه ی انسانی، به صورت چشمگیری خلقیات مثبت را بهبود بخشیده و نیز حالات روحی منفی را کاهش می دهد. ویتامین D میزان سروتونین مغز را تحت تاثیر قرار می دهد.

اثر ضد پوکی استخوان:

پوکی استخوان یا استئوپورز حاصل عدم تعادل بین تجزیه و تشکیل استخوان است. کاهش میزان ویتامین D منجر به افزایش تولید فرم فعال ویتامین D یعنی ۲۵ دی هیدروکسی ویتامین D می شود. این شکل ویتامین بازده جذب کلسیم و هایپرپاراتیروئید یسم ثانویه می گردد. افزایش تجزیه استخوان می تواند پیامد کمبود ویتامین D باشد که به دلیل هایپرپاراتیروئید یسم ثانویه ایجاد شده است. بنابراین انتظار می رود دریافت مکمل ویتامین D از استئوپورز و شکستگی های استخوان در افراد مبتلا به شکل مخفی کمبود ویتامین جلوگیری کند. همچنین ویتامین D می تواندد در درمان استئوپورز القا شده با کورتیکواستروئیدها از طریق تحریک جذب کلسیم از روده ی باریک و مهار ترشح آن و نیز مهار ترشح هورمون پاراتیروئید سودمند باشد.

دستور مصرف:

روزانه ۱ کپسول یا طبق دستور پزشک میل شود.

شرایط نگهداری:

در جای خشک و خنک، دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

موارد منع مصرف:

مصرف در دوران بارداری و شیردهی و در صورت استفاده از سایر داروها با پزشک معالج مشورت نمایید.

نوشته اثر ضد پسوریازیس ویتامین د۳ برونسون اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

مواد و روش ها:

پژوهش حاضر به روش کار آزمایی بالینی دوسوکور تصادفی شده می باشد که جهت بررسی تاثیر داروی گیاهی بربرین در بیماران مبتلا به پسوریازیس مراجعه کننده به درمانگاه پوست بیمارستان امام خمینی اهواز در فاصله زمانی مرداد تا دی ماه ۱۳۹۰ و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام گردیده است. در مطالعه حاضر بیماران مبتلا به پسوریازیس جمعا ۸۱ نفر بودند که پس از کسب معیارهای ورود به مطالعه ۶۰ بیمار انتخاب شد که به طور مساوی، تصادفی و دوسو کور در دو گروه ۳۰ نفری قرار گرفتند. نحوه کورسازی بدین صورت بود که داروها به شکل تیوبهای سفید رنگ و شبیه یکدیگر تهیه شد و فرد نمونه گیر و شرکت کنندگان از ترکیب آنها بی اطلاع بودند. داروها تحت بسته بندی ۱ (گرم بربرین) و ۲ (کرم دارونما) استفاده گردید. معیارهای ورود به مطالعه شامل ابتلا به نوع خفیف و متوسط پسوریازیس، سن بالاتر از ۲ سال و کمتر از ۶۰ سال، عدم حاملگی و شیردهی در زنان)، عدم حساسیت به دارو و امضا نمودن فرم رضایت بود. انتخاب بیماران با تأیید متخصص پوست انجام گرفت. کرم بربرین و دارونما در ظرف های کاملا مشابه و به صورت استاندارد توسط متخصص داروشناسی در یک داروخانه تهیه شد. بیماران یک گروه کرم بربرین و گروه دیگر دارونما (تولیدی شرکت ثمین دارو را به مدت ۶ ماه روزانه دو بار (صبح و عصر) در محل ضایعات پوستی خود استفاده نمودند. هم چنین به بیماران هشدارهای لازم در مورد عدم استفاده از دارو در مناطق زخمی، عدم تماس دارو با چشم و شستشوی دست با آب پس از استفاده از دارو، داده شد. پس از وارد شدن بیماران به مطالعه هفت نوبت ویزیت در قبل از ورود به مطالعه و پایان هر ماه تا ماه ششم (برای هر بیمار از شروع درمان صورت گرفت. برای هر بیمار فرمی تهیه شد و اطلاعات فوق در آن ثبت می گردید. ضایعات پوستی بیماران با استفاده از ابزار Psoriasis Area Scoring (Index) PASI در طول دوره درمان ارزیابی شد. ابزار PASI جهت تشخیص شدت و گستردگی ضایعات پوست بیماران پسوریازیس استفاده میشود. در این ابزار دامنه امتیاز دهی از صفر (عدم وجود ایندوراسيون (سفتی)، ارینم (قرمزی) و پوسته ریزی) تا ۴ (وجود ایندوراسيون (سفتی)، اریتم (قرمزی) و پوسته ریزی با شدت بالا در کل بدن) می باشد. شدت ایندوراسيون، اریتم و پوسته ریزی و نهایتا پاسی اسکور ضایعات بر طبق فرمول زیر تعیین و در پرسش نامه ثبت گردید به این صورت که اریتم (قرمزی)، ایندوراسيون (سفتی) و پوسته ریزی بر اساس شدت به چهار درجه خفیف، متوسط، شدید و بسیار شدید تقسیم گردید.
PASI=0.1 (Eh+Ih+Sh) Ah+02(Eu+lu+Su) Au0 3(EI+II+AI)AI+0.4(EI+II+SI) AI Where E=erythema, l=indurations, S= scaling, A=area

طبق فرمول برای خفیف تا بسیار شدید به ترتیب نمره یک تا چهار در نظر گرفته شد. با توجه به این که در تمامی بیماران سطح گرفتاری زیر ۱۰ درصد بود ضریب آن در فرمول، یک قرار داده شد و بر اساس اعداد به دست آمده از فرمول، پاسی اسکور محاسبه گردید. سپس بیماران ۲ بار روزانه به مدت ۶ ماه (در قبل از ورود به مطالعه و پایان هر ماه تا ماه ششم) درمان و پیگیری شدند و پاسی اسکور بیماران اندازه گیری گردید. پاسخ به درمان بر اساس کاهش اسکور پسوریازیس بعد از درمان ارزیابی شد. از بیماران خواسته شد که در صورت مشاهده و احساس هر گونه عارضه جانبی آن را به اطلاع پژوهشگران برسانند.

بر اساس مطالعات مشابه و با روش مقایسه میانگین ها تعداد نمونه در هر گروه ۳۰ نفر بدست آمد و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۷ و با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون مجذور کای بررسی و اطلاعات به صورت میانگین و انحراف معیار بیان شد. مقدار کمتر از ۰/۰۵ معنی دار تلقی شد.

جهت رعایت مسائل اخلاقی در تحقیق حاضر، طی هماهنگی با پزشکان معالج بیماران و تأیید شورای اخلاق دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بررسی روی بیماران انجام گرفت. همچنین، بیماران اجازه داشتند در صورت عدم تمایل به ادامه همکاری با تیم تحقیقاتی در هر زمانی از تحقیق از مطالعه خارج شوند. مطالعه حاضر با شماره IRCT201201305069N6 در مرکز ثبت کار آزمایی های بالینی ایران ثبت گردید و در شورای اخلاق پزشکی با کد اخلاق ۲۳- ۶۴/ ۱۲/ب به تصویب رسید.

یافته ها:

از مجموع ۶۰ بیمار مورد مطالعه، ۲۴ بیمار زن (۴۰ درصد) و ۳۶ بیمار مرد (۶۰ درصد) بودند. متوسط سن كل بیماران ۶۹/۴±۵۷/۳۹ (برای بیماران زن ۳۹ سال و بیماران مرد ۴۴ سال) بود. متوسط سن ابتلای بیماران به پسوریازیس ۳۴/۱±۱۸/۴ سال بود. ۳۷ بیمار (۷۵ درصد) مبتلا به نوع متوسط و ۲۳ بیمار (۲۵ درصد) مبتلا به نوع خفیف پسوریازیس بودند. همه بیماران در دو گروه درمانی، مطالعه را بدون ریزش نمونه تا به انتها طی کردند.

پس از ۶ ماه درمان، میزان شدت ضایعات در گروه دریافت کننده کرم بربرین در مقایسه با گروه دریافت کننده دارونما کاهش چشم گیری نشان داد به طوری که میانگین نمره PASI گروه دریافت کننده کرم بربرین از ۹۹/۳ به ۱۱/۲ و در گروه دریافت کننده دارونما از ۳٫۹۸ به ۷۱/ ۳ کاهش یافت (جدول ۱). اختلاف میانگین نمره عددی PASI قبل از دریافت کرم بربرین و دارونما تا ماه سوم معنی دار نبود ولی در طول ماه های چهارم تا ششم از نظر آماری معنی دار بود ( ۰۱۳۵ /۰>p) (نمودار ۱). در اوایل دوره درمان، ۴ بیمار از حس سوزش و خارش پس از استفاده از کرم پرپرین شاکی بودند که پس از گذشت ۱ ماه این عوارض از بین رفت.

بحث:

در مطالعه حاضر، کرم بریرین که برگرفته از گیاه دارویی زرشک می باشد در محل ضایعات پوستی بیماران مصرف گردید و اثرات بهبودی را در ضایعات پوستی بیماران نشان داد. با به کار بردن کرم بربرین به مدت ۶ ماه مداوم در محل ضایعات پوستی توسط بیماران، مجموع نمره PASI، بهبودی مشخصی را از قبل از شروع درمان تا انتهای ماه ششم درمان نشان داد. همچنین، در گروه دریافت کننده دارونما، مجموع نمره PASI، بهبودی مشخصی را از قبل از شروع درمان تا انتهای ماه ششم درمان نشان نداد. با بررسی نتایج می توان دریافت که مصرف کرم بربرین باعث کاهش بیشتر میزان ضایعات پوستی بیماران شده و توانسته است یک روند نزولی را در کاهش نمره PASI در قبل از شروع درمان تا انتهای درمان داشته باشد. در یک کارآزمایی بالینی که توسط برنشتاین و همکاران در سال ۲۰۰۶ با هدف درمان پسوریازیس با عصاره زرشک در طول ۱۲ هفته بر روی ۲۰۰ بیمار انجام گرفت مشخص شد که گروهی که داروی زرشک را دریافت نمودند نسبت به گروه کنترل بهبودی بیشتری داشتند و در ضمن بیماران عوارض مختصری همچون حس سوزش و راش های پوستی در محل استعمال کرم را گزارش کردند (۹). در مقایسه می توان گفت که در مطالعه حاضر نیز با گذشت زمان و رسیدن به ماه های آخر از شدت ضایعات پوستی در گروه استفاده کننده از داروی اصلی (کرم بریرین) بیشتر کاسته شد و نواحی پوستی مبتلا نیز در این گروه رنگ بهتری به خود گرفت. هرچند که در گروه دارونما هم کاهشی در مشکلات پوستی این بیماران با توجه به کاهش نمره مقیاس PASI مشاهده گردید ولی این کاهش کمتر از گروه مصرف کننده بربرین بود. این یافته ها بیان کننده همسو بودن نتایج مطالعه برنشتاین و همکاران با مطالعه حاضر می باشد. هم چنین عوارض خاصی در مطالعه حاضر در مقایسه با مطالعه برنشتاین و همکاران توسط بیماران گزارش نگردید. در یک مطالعه دیگر نیز که توسط گالیور و دانسکی در سال ۲۰۰۵ بر روی بیماران مبتلا به پسوریازیس انجام شد، مشخص گردید که عصاره داروی گیاهی زرشک بر روی ضایعات پوستی این بیماران موثر می باشد. در دو مطالعه دیگر بر روی بیماران مبتلا به درماتیت پوستی که یک بیماری التهابی پوست می باشد، داروی بربرین موثر شناخته شد و توانست از میزان التهاب پوست کم کند. از مقایسه نتایج مطالعه حاضر با نتایج مطالعات دیگر می توان دریافت که داروی گیاهی زرشک در کاهش مشکلات پوستی بیماران پسوریازیس موثر بوده است. از دلایل این پاسخ ها و تاثیرات مثبت درمانی می توان به اثر مهاری بربرین بر لیپواکسیژنازها و سیتوکین های التهایی مختلف (محصولات حاصل از متابولیسم لیپواکسیژناز، در بروز پسوریازیس دخالت دارند) که باعث اثر ضد التهابی و آنتی اکسیدانی بر روی پوست می شود و از شدت ضایعات پوست می کاهد و هم چنین، تأثير بربرین بر مکانیسم های ایمنی سلولی و جلوگیری از تکثیر بیش از حد کراتینوسیت ها اشاره کرد.

نتیجه گیری:

و با توجه به تأثیر مشخص کرم بربرین و کاهش بیشتر علائم در بیماران مبتلا به پسوریازیس در مقایسه با گروه استفاده کننده از دارونما، توصیه میشود که از داروهای با پایه گیاهی، بیشتر در درمان این بیماران استفاده شود به ویژه این که در مقایسه با داروهای سنتی درمان کننده این بیماران، عارضه خاصی را هم برای بیماران به دنبال ندارند، ایمن تر هستند و بهتر از طرف بیماران تحمل می شوند. در نهایت با توجه به مشکلات زیاد بیماران پسوریازیس و درمان های ناکافی آنها لزوم انجام مطالعات بالینی بیشتر در جهت شناسایی درمان های بهتر دارویی پیشنهاد می گردد.

تشکر و قدردانی بدین وسیله نویسندگان مقاله متذکر می شوند که در انجام تحقيق فوق از کمک مالی خاصی بهره مند نبودند. همچنین، از زحمات مسئولین محترم آموزشی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران، مسئولین بیمارستان امام خمینی اهواز و درمانگاه پوست که نهایت همکاری را در این مطالعه داشتند، سپاسگذاری می گردد.

مقاله پژوهشی:

علیرضا قربانی بیرگانی، پروین عابدی، کوروش زارع، سعید اسد پور
۱- مربی، گروه پرستاری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران، گچساران، ایران
۲- استادیار، گروه مامایی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، ایران
۳- مربی، گروه پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، اهواز، ایران

نوشته بررسی اثر داروی بربرین بر روی بیماران مبتلا به پسوریازیس اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.

مکانیسم اثر آزاتیوپرین:

آزاتیوپرین به عنوان آنتاگونیست متابولیسم پورین باعث مهار ساخت RNA , DNA و پروتئین ها، کاهش تعداد لنفوسیت های T و تضعیف فعالیت سیستم ایمنی (سلولی و هومورال) می شود. همچنین این دارو ممکن است در تقسیم میتوز دخالت نماید.

فارماکوکینتیک آزاتیوپرین:

این دارو از دستگاه گوارش به خوبی جذب می گردد. متابولیسم آن کبدی و در درجه دوم کلیوی است.

منع مصرف آزاتیوپرین:

در صورت حساسیت به آزاتیوپرین، و بارداری (فقط در درمان روماتیسم) نباید مصرف شود.

عوارض جانبی آزاتیوپرین:

عوارض احتمالی این دارو شامل کم اشتهایی، تهوع و استفراغ، تب و لرز، واکنشهای حساسیتی، ریزش مو، تضعیف مغز استخوان، کمبود گویچه های سفید، خستگی و ضعف غیر عادی ناشی از کمخونی مگالوبلاستیک و افزایش بروز عفونت می باشد.

تداخلات دارویی آزاتیوپرین:

مصرف همزمان با آلوپورینول به دلیل وقفه آنزیم گزانتین اکسیداز ممکن است سمیت آزتیوپرین را افزایش دهد. استفاده از داروهای کاهنده فعالیت مغز استخوان و پرتودرمانی و داروهای سایتوتوکسیک می تواند منجر به ایجاد عفونت گردد. مصرف همزمان این دارو با واکسن های ویروسی موجب کاهش پاسخ ایمنی و مصونیت ناقص می شود. این دارو باعث افزایش عوارض جانبی واکسن های ویروسی زنده نیز می شود. مصرف همزمان این دارو با وارفارین باعث کاهش فعالیت وارفارین می گردد.

هشدار ها آزاتیوپرین:

شمارش کامل سلولهای خونی در طی ماه اول هفته ایمنوگلوبولین ها یکبار و در ماه دوم و سوم دوبار در ماه و سپس هر ماه یک بار انجام شود. در صورت کاهش سریع یا مداوم گلبولهای سفید، مقدار دارو را فوراً باید کاهش داد.

در درمان جلوگیری از رد پیوند کلیه، احتمال بروز عفونت شدید و کشنده (۶۰-۳۰ برابر) افزایش می یابد. در صورت بروز، عفونت باید به سرعت درمان شود و کاهش مقدار مصرف آزاتیوپرین نیز در نظر گرفته شود.

کاهش فعالیت سیستم ایمنی با آزاتیوپرین احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. این دارو فقط باید توسط پزشک متخصص و مجرب تجویز شود.

این دارو دارای اثرات جهش زائی و سرطان زائی می باشد و مصرف آن به عنوان داروی کاهنده سیستم ایمنی در زنان باردار توصیه نمی شود.

توصیه های دارویی آزاتیوپرین

در صورت بیماری فعال ویروسی(آبله مرغان و هرپس)، اختلال کبدی، عفونت، پانکراتیت، نارسایی کلیوی و نقص شدید گزانتین اکسیداز، این دارو باید با احتیاط مصرف شود.

اکسیناسیون و تجویز این دارو فاصله زمانی ۱۲-۶ ماه باید رعایت شود.

نوشته مکانیسم اثر آزاتیوپرین (Azathioprine) بر روی بیماری پسوریازیس اولین بار در سایت درمانی پسوریازیس پدیدار شد.