به رغم شباهت دو بیماری پسوریازیس و اگزما آنچه این دو را از هم متمایز می کند فرایندهای مولکولی زیر بنایی آنهاست که آزمون دو ژن این انفکاک را تأیید می کند. به گزارش وبسایت درمانی پسوریازیس، و به نقل از medical news today محققان آلمانی در آخرین مطالعات خود دریافته اند که چگونه ظاهر پیچیده ای که هر دو بیماری پسوریازیس و اگزما دارد در میان افراد مختلف تا این حد متفاوت است و ژن های درگیر در این بیماری ها چگونه می تواند بین بیماران متفاوت باشد. یافته ای که ناکامی تلاش های پیشین برای مقایسه مختصات مولکولی این دو بیماری را نشان می دهد.
دو بیماری پوستی مشابه: اگزما و پسوریازیس:
محققان با استفاده از نمونه های بافت پسوریازیس و اگزما از ۲۴ بیمار که به هر دو بیماری مبتلا بودند توانستند تأثیرات تصادفی ژنتیکی یا محیطی را کاهش داده و به تصویری مشروح از رشد این بیماری دست یابند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ژن های خاص پسوریازیس تنظیم گر مهم گلوکز و متابولیسم لیپید بوده اما ژن های خاص اگزما به مانع روپوستی و ایمنی کم ذاتی مربوط می شوند. آنها در تحقیق خود به دو ژن NOS2 و CCL27 دست یافتند که شاید بشود به عنوان طبقه بندی کننده قابل اعتماد بیماری در نظر گرفت.
به گفته محققان با کاربست آزمونی با استفاده از دو ژن بر روی گروهی جدید از بیماران می توان به درستی همه ۲۸ مورد اگزما و ۲۵ مورد پسوریازیس را تشخیص داد. این آزمون در وهله اول بیمارانی را که در موردشان تشخیص اشتباه داده شده بود یا به لحاظ بالینی تفاوتشان نادیده گرفته بود شناسایی کرد.
به گفته محققان این کشف گام اولیه در راستای یک طب شخصی برای بیماری های پوستی التهابی مزمن است مشابه با آنچه پیش از این در سرطان شناسی اتفاق افتاد یعنی جایی که تحلیل های موتاسیون معمول تر می شوند و مبنای درمان سرطان به صورت اختصاصی برای هر فرد را شکل می دهند.
اگزما چیست؟
حساسیت‌های پوستی و شایعترین آن اگزما از بیماری های التهابی شایع پوست هستند که علت آن ها ترکیبی از زمینه ژنتیکی و شرایط محیطی است. اگزما معمولاً با بیماری های آلرژیک دیگر نظیر آسم همراهی دارد و آغاز آن از سنین نوزادی است. تظاهرات پوستی اگزما در حالت حاد به شکل ضایعات قرمز، شدیداً خارش‌دار و همراه با پوسته‌ریزی است که در اثر دستکاری، تحریک و گاهی عفونی می شوند.
اگزما یک نوع بیماری پوستی است که به دو صورت مرطوب و خشک ظاهر می شود. در نوع مرطوب، دانه های ریز مانند تاول روی پوست ایجاد می شود که در صورت پاره شدن ترشحات زرد رنگی از آن خارج می شود. در نوع اگزمای خشک ترشحات زرد رنگ وجود ندارد. اگزما پس از خشکی بیش از حد پوست، تغییر رنگ، خارش و سوزش، پوسته پوسته شدن و قرمزی و حتی گاهی بعد از ترک خوردن پوست ایجاد می شود. در اگزمای حاد، ورم و غفونت نیز دامنگیر می شود.
پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس یک بیماری التهابی مزمن پوستی است که دو تا سه درصد افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. نتایج مطالعات نشان می دهد این بیماری خود ایمنی از نظر ژنتیکی با چاقی، دیابت و دیگر حالت های سندرم متابولیک مرتبط است. مهمترین علایم پسوریازیس شامل ایجاد تکه های ضخیم قرمز رنگ پوستی و فلس های نقره ای رنگ است که می تواند دردناک بوده و سبب خارش شود. این عارضه معمولا زانو، آرنج، پوست سر، کف دست و پا و کمر را تحت تاثیر قرار می دهد؛ همچنین در اطراف ناخن، ناخن پا و داخل دهان نیز دیده شده است.
تفاوت های پسوریازیس و اگزما:
همانطور که گفته شد پسوریازیس یک اختلال خود ایمنی است که سبب می شود سلول ها عملکردی غیر طبیعی داشته باشند. این عارضه بیشتر در بزرگسالان دیده می شود. اگزما یک التهاب پوستی است که بیشتر در نوزادان و کودکان دیده می شود و عوامل محیطی در شدت آن اثر گذار هستند.
علایم اگزما و پسوریازیس در پوست سر تقریبا مشابه هستند و تشخیص آن معمولا به سختی امکان پذیر است. ولی اغلب پزشکان با تجربه با مطالعه سابقه بیمار و مدت زمان التهاب قادر هستند بیماری را تشخیص دهند. معمولا برای درمان هر دو بیماری داروهای حاوی هیدروکورتیزون تجویز می شود.
روغن نارگیل، بلغور جوی دو سر و جوش شیرین نیز از جمله درمان های طبیعی هر دو عارضه هستند. اگزما معمولا التهابات دوره ای است؛ در حالیکه پسوریازیس معمولا همراه همیشگی بیمار است.
یکی دیگر از تفاوت های این دو بیماری، عوامل تحریک کننده آن است؛ مواد شوینده و بهداشتی، گرد و غبار و حیوانات خانگی، پشم و انواع ویروس ها از جمله مواردی هستند که بیشتر می تواندد اگزما را تشدید کنند. استرس، داروهای های مسدودکننده بتا، الکل، آفتاب سوختگی، شکر و گوشت قرمز نیز بیشتر پسوریازیس را تشدید می کنند.
بیماری پسوریازیس و اگزما در اکثریت قریب به اتفاق موارد خطر جانی در پی ندارد و بجز در موارد اندکی قابل کنترل است. گزارشاتی وجود دارد که این بیماری تا بیش از پنجاه سال نیز در دوره ی بهبود باقی مانده و هیچ علامتی از آن ظاهر نشده است، با این حال باید گفت “پسوریازیس” مانند بسیاری بیماری های مزمن دیگر از قبیل دیابت یا فشارخون بالا قابل کنترل است ولی نمی توان در مورد بهبودی کامل و عدم بازگشت آن به طور قاطع صحبت کرد.
درمان های رایج در اگزما و پسوریازیس:
لازم به تذکر است که درمان های سیستمیک بیماری های اگزما و پسوریازیس بیشتر ترکیبی از کورتون های خوراکی و سرکوب‌کننده های ایمنی است که با مشورت پزشک متخصص تجویز می شود. آنچه در اینجا تحت عنوان درمان آمده است محدود به ضایعات پوستی این بیماری ها و تسکین التهاب و خارش آن ها می باشند و
عبارتند از:
در مراحل اولیه، استفاده از مرطوب کننده‌های موضعی فاقد مواد حساسیت‌زا اولین قدم در درمان تمامی ضایعات التهابی پوست است.
استفاده از داروهای موضعی که ۲ تا ۳ بار در روز تجویز می شوند تسکین دهنده‌ی التهاب و خارش ضایعات هستند.
از آنتی هیستامین‌های موضعی و خوراکی نیز برای کنترل خارش ضایعات حساسیتی، اگزما و پسوریازیس استفاده می‌شود.
عوارض روش های درمانی رایج:
کورتون های موضعی با خشک و نازک کردن پوست و تضعیف سیستم ایمنی گاهی باعث تشدید التهاب می شوند و در صورتی که عفونت ثانویه باکتریایی یا قارچی به التهاب اضافه شده باشد باعث انتشار وسیع عفونت می شود.
مصرف طولانی مدت آنتی هیستامین ها نیز از نظر ایجاد عوارضی مانند خواب آلودگی برای بیمار دشوار است و علاوه بر این غالباً ضایعات در مدت کوتاهی نسبت به یک نوع دارو مقاوم می شوند و نیاز به افزایش دوز یا تعویض دارو به وجود می‌آید.
تشدید علایم اگزما:
علایم اگزما در صورت مواجه شدن با موارد زیر بیشتر شدیدتر می شوند:
آلرژن ها از جمله گرده، موی حیوانات خانگی، تخم مرخ، آجیل و فرآورده های لبنی
مواد محرک پوست از جمله عطر، صابون های عطری، مواد شیمیایی، محصولات پوستی حاوی الکل
آب داغ
استرس
اخوردگی و آنفلوآنزا
شرایط آب و هوایی مانند گرما یا خشکی هوا
