واکنش به برخی از داروها (Reactions to medications) در تشدید بیماری پوستی پسوریازیس در ارتباط هستند. گاهی اوقات فرد مجبور است به دلیل ابتلا به دو و یا چند بیماری، به طور همزمان از چند داروی مختلف استفاده کند. ولی باید بدانید مصرف برخی از داروها در تشدید سایر بیماری ها از جمله بیماری پوستی پسوریازیس رابطه مستقیمی دارند. برخی داروها اثر یکدیگر را خنثی کرده و ضد هم عمل می کنند. امروزه شیوع بیماری های مزمن به حدی رسیده که کمتر فردی را میبینیم که هیچ دارویی مصرف نکند و یا تحت درمان خاصی نباشد. همه داروها تمایل دارند تنها بر روی درمان بیماری خاصی که برای آن توصیه شده اند تمرکز کنند و همه پزشکان هم سعی دارند دارویی که موثرتر و قوی تر است را برای درمان بیمار خود توصیه کنند. اما در شرایطی که فرد به طور همزمان مبتلا به چند نوع بیماری است، لازم است چند نوع داروی مختلف را که خیلی وقت ها مکانیسم کاملا متفاوتی دارند، با هم مصرف کند. تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان می دهد مصرف برخی از داروها در تشدید بیماری پوستی پسوریازیس نقش دارند.
داروهای موثر در تشدید پسوریازیس:
دارو در دانش پزشکی به هر ماده‌ای که برای درمان٬ تسکین علائم٬ تشخیص بیماری و یا پیشگیری از آن به کار رود و بر ساختار یا کارکرد ارگانیسم زنده اثر گذارد و پس از ورود به بدن عملکرد بدن را تصحیح کند٬ گفته میشود. همانطور که در بالا اشاره شد مصرف برخی از داروها در تشدید بیماری پوستی پسوریازیس نقش دارند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
داروهای ضد مالاریا:
مالاریا مهمترین بیماری انگلی و یکی از مسایل مهم بهداشتی تعدادی از کشورها بخصوص کشورهای گرمسیری دنیا است. این داروها گاه در درمان مالاریا و گاه در پیشگیری از ابتلا به مالاریا مصرف میشوند. مصرف داروی Plaquenil، کیناکرین، کلروکین و هیدروکسی کلروکین موجب شعله ور شدن پسوریازیس می شوند، معمولا ۲ تا ۳ هفته پس از مصرف دارو پسوریازیس بروز یا تشدید پیدا می کند. (البته برخی از این داروها علاوه بر مالاریا در درمان برخی بیماریهای روماتیسمی و برخی بیماریهای پوستی کاربرد دارند)
داروهای ضد فشار خون:
هایپرتنسیون یا فشارخون بالا یک وضعیت پزشکی است که در آن فشار وارد شونده بر دیواره رگ‌ها و فشار جریان خون از یک حد نرمال و پذیرفته٬ بالاتر می‌رود. امروزه داروهای ضدفشارخون زیادی وجود دارد، به طوری كه پزشك شما می تواند با توجه به وضعیت شما داروی مناسب را انتخاب نماید. اهمیت دارد كه شما اسم دارویی را كه استفاده می كنید بدانید، و نیز از نحوه اثر و عوارض جانبی آن باخبر باشید. دو داروی پروپرانولول و آتنولول ضد فشار خون بوده و در برخی از بیماران باعث تشدید بیماری پسوریازیس می شوند. پروپرانولول داروی درمان فشار خون بالا باعث بدتر شدن پسوریازیس در حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از بیماران مبتلا به پسوریازیس که آن را استفاده کرده‌اند شده است. معلوم نیست که تمام داروهای فشار خون بالا (مسدود کنندهٔ بتا) باعث بدتر شدن پسوریازیس شوند، اما ممکن است که بالقوه توان آنرا داشته باشند.
کویندین: داروی کلونیدین برای کنترل زیادی فشار خون، پیشگیری از بروز حملات میگرن، به عنوان داروی کمکی در درمان قاعدگی دردناک و گر گرفتگی ناشی از یائسگی و برای رفع سریع عوارض ناشی از سندرم قطع مصرف مواد مخدر شبه تریاک مصرف میشود. گزارش شده است که باعث بدتر شدن برخی از موارد پسوریازیس شده است.
داروهای کورتون خوراکی:
کورتیکواستروئیدها به استروئیدهایی گفته میشود که در بخش قشری غده فوق کلیوی ساخته میشوند. به دلیل عوارض جانبی بسیار زیاد مصرف کورتون ها خوراکی توصیه می شود از کورتیکواستروئیدها تنها در درمان موارد حاد بیماری ها و برای کوتاه مدت استفاده کرد و از مصرف درازمدت آنها به‌ویژه به شیوه سیستمیک و خوراکی خودداری کرد. داروهای کورتون خوراکی خطرناک ترین داروها برای بیماران مبتلا به پسوریازیس بوده و به دنبال مصرف خوراکی کورتون ها ابتدا بیماری خوب می شود اما سپس به شدت تشدید می شود. و حتی خطر مرگ نیز وجود دارد.
برخی داروهای ضد درد:
التهاب مفصل یا آرتریت میتواند به علت بیماری های خود ایمنی و ایجاد روماتیسم، به علت عفونت مفصل و یا به علت استئو آرتریت یا آرتروز ایجاد شود. داروهای ضد درد و التهاب دسته‌ای از داروهای بسیار پر کاربرد در پزشکی هستند که برای کاهش درد و کنترل آن استفاده میشوند. مسکن‌ها با ساز و کارهای مختلف بر اعصاب مرکزی یا محیطی تاثیر میگذارند. داروی ایندومتاسین که در درمان درد مفاصل و التهاب برخی از بیماران تجویز می شود در برخی از بیماران پسوریازیس باعث تشدید بیماری آن ها می شود.
ایندومتاسین: یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی برای درمان آرتریت است. این دارو برخی از موارد پسوریازیس را بدتر کرده است. سایر ضد التهاب‌ها معمولاً میتواند جایگزین شود. اثرات منفی دارو معمولاً کم است هنگامی که آن را به درستی استفاده کرده باشید. در هر حال عوارض جانبی آن معمولاً با منافع آن در ورم مفاصل پسوریاتیک همراه است.
برخی داروهای ضد افسردگی:
در افسردگي، تغييراتي در نحوه كاركرد بدن ايجاد مي شود و داروهاي ضدافسردگي باعث مي شوند كه اين تغييرات به وضعيت طبيعي خود برگردد. کسانی که از افسردگی شدید رنج می‌برند، معمولاً با یکی از انواع داروهای ضد افسردگی درمان میشوند. در موارد مقاوم ممکن است بیمار تحت درمان با داروی لیتیوم قرار بگیرد. لیتیوم یک داروی روانپزشکی است و در پنجاه درصد بیمارانی که این دارو را مصرف می کنند بیماری پسوریازیس تشدید می شود.
چطور می توانیم این خطرات را کاهش دهیم؟
بدون شک هرچه داروهای کمتری مصرف کنیم، خطرات تهدیدکننده سلامتی مان هم کمتر خواهد بود. درباره کاهش داروهای مصرفی تان از پزشک خود سوال کنید.
خیلی وقت ها دیده می شود که مصرف یک داروی خاص ده سال قبل به دلیل مبتلا شدن فرد به یک بیماری برای او توصیه شده است و با گذشت سال ها اگرچه بیماری درمان شده و دیگر نیازی به خوردن آن دارو وجود ندارد، اما چون فرد تصور می کند که خوب بودنش وابسته به مصرف آن دارو است، نا آگاهانه به مصرف آن ادامه می دهد.
تغییر روش زندگی، برنامه غذایی و فعالیت بدنی قوی ترین و مهم ترین عواملی هستند که می توانند ما را از مصرف برخی داروهای بی نیاز کنند.
بیماری هایی مثل دیابت، چربی خون و فشار خون به طور قابل توجهی از سبک زندگی فرد تاثیر می پذیرند و خیلی وقت ها می توان با داشتن برنامه غذایی صحیح و فعالیت بدنی مناسب از مصرف این داروها بی نیاز شد.
اطلاع و آگاهی پزشکان از تداخل های دارویی و عوارض آنها باعث شده در انتخاب دارو برای هر بیمار دقت بسیاری داشته باشند تا اینگونه تداخل های دارویی به حداقل کاهش یابد. بنابراین فراموش نکنید که هنگام مراجعه به پزشک، حتما لیست داروهای مصرفی خود را همراه داشته باشید تا پزشک بتواند بسته به داروهای مصرفی شما، بهترین درمان را انتخاب کند.
عدم بهبودی پس از ۲۴ ساعت، تشدید ضایع و گسترش یا دردناکی شدید آن، خارش بسیار شدید باوجود مصرف دارو، بروز تاول یا زخمی شدن ضایعات، تشدید قرمزی و گرمی ضایعه، بروز کهیر یا ضایعات پوستی در سراسر بدن، احساس خارش در سراسر بدن از جمله علائم هشدار حساسیت های دارویی ناشی از استعمال برخی از داروها در تشدید بیماری پوستی پسوریازیس هستند که با بروز آنها باید فورا به پزشک مراجعه کرد.
