برچسب: پسوریازیس

بیمارانی که مبتلا به پسوریازیس پلاکی متوسط تا شدید بودند التهاب سیستمیک نیز داشتند که این التهاب با سطح بالای CRP آنها نشان داده شد. فعالیت بیماری پوستی، همراهی معنی داری با بالارفتن CRP داشت. فتوتراپی که باعث بهبود ضایعات پوستی پسوریازیسی میشد سبب کاهش التهاب و در نتیجه پایین آمدن سطح CRP میشد.

پسوریازیس پلاکی:

پسوریازیس نوع پلاکی یک بیماری التهابی، مزمن و شایع پوست است که شیوع آن در آسیا بر حسب آمار بین ۰/۴ تا ۰/۷% گزارش شده ولی در دنیا این بیماری ۲% تا ۵% جمعیت را مبتلا می کند. پسوریازیس با تکثیر بیش از حد و اختلال در تکامل کراتینوسیتها مشخص می گردد. از آنجایی که پسوریازیس یک رفتار عود کننده دارد سبب اختلال در کیفیت زندگی بیماران می شود. طبیعت التهابی پسوریازیس توسط ظاهرشدن بالای سیتوکین های پیش التهابی سیستمیک جلدی مانند IL23 ،IL22 ،IL20 ،IL19 ،IL17 ،IL8 ،IL12 ،IL6 ،IL2 ، و IFNγ و TNFα نشان داده شده است.

([narrow band Ultraviolet B[ NB – UVB):

مطالعات بیانگر این است که TNFa سبب ترشح IL6 میشود که آن نیز سبب تحریک کبد و تولید واکنش دهنده های فاز حاد مثل (CRP ( C – reactive protein که به عنوان یک بیومار کر التهابی می باشد می گردد. استفاده از انواع مختلف فتوتراپی به عنوان یک گزینه ی درمانی اصلی برای پسوریازیس ولگاریس در نظر گرفته می شود. فتوتراپی با پرتو فرابنفش نوار باریک ([narrow band Ultraviolet B[ NB – UVB) با طول موج ۳۱۱ نانومتر در پاک شدن ضایعات پسوریازیسی بسیار مؤثر می باشد.

NB-UVB به طور معنی داری نسبت به BB ( broad band ) – UVB در مدت زمان کوتاهی سبب پاک شدن ضایعات پسوریازیسی می شود و فقط در ۱۰٪ موارد منجر به ایجاد سوختگی میشود.

بررسی میزان CRP در سرم بیماران مبتلا به پسوریازیس قبل و بعد از NB-UVB:

هدف از این مطالعه بررسی میزان CRP در سرم بیماران مبتلا به پسوریازیس با نوع پوستی ۳، قبل و بعد از درمان با NB- UVB بود تا بدین طریق بتوانیم حداقل جلساتی که منجر به کاهش نمرهی در Psoriasis Area and Sevirity Index (PASI) بیماران می گردد مشخص نموده و از عوارض فتوتراپی بکاهیم. از آنجایی که CRP یک مار کر پروتئینی واکنش فاز حاد بوده که در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از آسیب بافت یا عفونت در سرم قابل شناسایی است و دارای نیمه عمر ۶ تا ۸ ساعت بوده، همچنین طیف پویایی وسیعی داشته و به عنوان یک مار کر مهم در مطالعات بالینی استفاده می شود، به طوری که بعد از یک درمان موفق سطح آن افت کرده و برای پایش روز به روز مناسب بوده و هر زمانی که میزان آن اندازه گیری شود تصویری از حوادث ۱۲ ساعت قبل را ارائه می کند، ما جهت بررسی پاسخ به درمان، میزان سرمی این بیومارکر را بررسی نمودیم.

روش اجرا:

این مطالعه بر روی بیماران مبتلا به پسوریازیس نوع پلاکی در بیمارستان فرشچیان همدان مراجعه نموده اند انجام شد. ۳۰ بیمار مبتلا به پسوریازیس نوع پلاکی که برای آنها اندیکاسیون درمان با NB – UVB گذاشته شده بود وارد این مطالعه شدند، که در نهایت مطالعه با ۲۵ بیمار ادامه یافت. این افراد شامل ۱۸ مرد و ۷ زن بودند که متوسط سن آنها ۴۱/۰۸ سال و در محدوده ی ۲۱ تا ۶۷ سال بود. متغیرهای مورد بررسی ما در این مطالعه شامل مقدار CRP در سرم بیماران قبل و بعد از درمان با فتوتراپی، نمره PASI قبل و بعد از درمان، و هم چنین میانگین سطح تغییرات CRP در قبل و بعد از درمان و مقدار عددی ۷۵٪PASI میشد. بر این اساس برای بیمارانی که در طرح وارد شده بودند یک پرسش نامه که شامل سن بیمار، جنس بیمار، درگیری نواحی آناتومیک مختلف و هم چنین سطح درگیری آنها، وجود اریتم، ضخامت و پوسته ریزی در نواحی درگیر به همراه میزان CRP سرم اولیه و هم چنین CRP بعد از درمان، نمرهی PASI قبل و بعد از درمان، تعداد جلسات فتوتراپی و دوز تجمعی اشعه تابیده شده به فرد جهت پاک شدن ۷۵درصدی ضایعات تکمیل می شد.

محاسبه شدت پسوریازیس بر اساس نمره ی PASI:

میزان CRP سرم را از نمونه ی خونی بیماران که قبل از درمان و هم چنین بعد از ۲۵ جلسه درمان یا هر زمانی که بیمار اظهار می داشت که ضایعات پوستی او بهبود یافته است، اندازه گیری می شد. در این روش توسط سانتریفوژ سرم را از نمونه خونی جدا نموده در فریزر تحت برودت ۱۸- نگهداری می کردیم و سپس بررسی و آنالیز سطوح CRP فقط بر روی نمونه های دوگانه ای که قبل از درمان و بعد از درمان گرفته شده بود انجام می شد. که سطح اولیه ی CRP و سطح CRP در انتهای درمان و تغییرات آن محاسبه و در پرسش نامه ی مربوطه ثبت میشد. ما برای سنجش میزان CRP در سرم از کیت آزمایشگاهی (Product Code : ZK044 . L . R MininephTMM Human C-Reactive Protein Kit) که میزان کمتر ا/۳٫۸mg را نرمال گزارش می کرد استفاده نمودیم.

در این تحقيق ما شدت پسوریازیس را بر اساس نمره ی PASI محاسبه نمودیم و نمرهی PASI را قبل و بعد از درمان به دست آوردیم. در نهایت اختلاف بین نمره PASI اولیه و نهایی را مشخص نموده و بر اساس فرمول ۱ میزان ۷۵٪ PASI را حساب نمودیم.

فرمول ۱: چگونگی محاسبه ی میزان بهبودی ضایعات PASI %=(PASI – PASI)/PASI, x100

برای درمان ضایعات پسوریازیسی بیماران از فتوتراپی با NB – UVB با طول موج ۳۱۱ نانومتر به تعداد سه جلسه در هفته استفاده شد که اولین دوز آن ۰/۴J بود و میزان افزایش آن بر طبق پروتکل پیش بینی شده ی بخش پوست بود که این پروتکل در جدول ۱ آمده است.

تحلیل های آماری بر اساس مقادير اوليه و نهایی CRP سرم و مقدار تغییرات آن در ابتدا و انتهای درمان، هم چنین با استفاده از معیارهای بالینی جهت تعیین نمرهی PASI در ابتدا و انتهای درمان انجام شد. سپس از آزمون t جفتی و ضریب همبستگی Spearman جهت مقایسه ی میانگین ها و تعیین ارتباط بین متغیرها و هم چنین از روشهای توصیف داده ها جهت نشان دادن فراوانی ها استفاده نمودیم.

يافته ها:

نتایج به دست آمده از بررسی ۲۵ بیمار که مطالعه را کامل نمودند در جدول ۲ خلاصه شده است.

تعداد ۱۶ نفر از افراد مورد مطالعه دارای PASI ٪۷۵ و بالاتر بودند. بیشترین مقدار سطح CRP سرم در ابتدای درمان ۱۸/۵۸۰mg / l و کمترین آن ۲/۱۰mg / l و میانگین آن ۵/۷۹ بود، بیشترین نمرهی PASI قبل از درمان ۵۳/۱۰ و کمترین آن ۹/۱۰ و میانگین آن ۲۲/۲۰، و بعد از درمان کمترین مقدار سطح CRP برابر ۱/۸۰mg/ l  و بیشترین مقدار آن برابر ۶/۸۸mg/ l میانگین آن ۳/۳۰ بود هم چنین کمترین نمرهی PASI بعد از درمان . (صفر) و بیشترین مقدار آن برابر عدد ۱۵ بود در حالی که میانگین PASI بعد از درمان ۵/۲۷ بود.

مقدار و میزان تغییرات مشاهده شده بین CRP قبل و بعد از درمان در شکل ۱ نشان داده شده است. مقدار نمرهی PASI قبل و بعد از درمان در شکل ۲ نشان داده شده است. ارتباط بین CRP بعد از درمان با نمرهی ۷۵٪ PASI در شکل ۳ نشان داده شده است.

بحث:

نتایج گزارش شده در این مطالعه بیان کننده ی این است که در بیماران مبتلا به پسوریازیس سطوح CRP در سرم، بالا می رود که این مقدار افزایش به درجه ی فعالیت بیماری پوستی بستگی دارد. که فعالیت بیماری پوستی نیز توسط نمرهی PASI سنجیده میشود.

CRP یک پروتئین واکنشی فاز حاد است و به عنوان یک بیومار کر التهاب سیستمیک شناخته می شود. در این مطالعه سطح CRP سرم بعد از درمان با فتوتراپی به طور معنی داری کاهش یافت (۰۰۰۱>P).

مطالعه ای که توسط Biljan و همکاران روی ۷۰ بیمار مبتلا به پسوریازیس:

در مطالعه ای که توسط Biljan و همکاران روی ۷۰ بیمار مبتلا به پسوریازیس انجام شد، مشاهده شد که پارامترهای التهابی مثل CRP سرم به طور معنیداری با تظاهرات بالینی بیماری پسوریازیس ارتباط دارد (۰۰۰۵>P) و نتایج بیان کننده ی این بود که پسوریازیس یک بیماری التهابی است که بالارفتن سطح پاسخ های التهابی با شدت بیماری رابطه دارد و از سنجش سطح CRP سرم به عنوان یک مار کر مهم پیش آگهی برای تشدید پسوریازیس می شود استفاده کرده

مطالعه ی مقطعی که روی ۷۳ بیمار مبتلا به پسوریازیس توسط Coimbra و همکارانش:

در یک مطالعه ی مقطعی که روی ۷۳ بیمار مبتلا به پسوریازیس توسط Coimbra و همکارانش انجام گرفت، مشاهده شد که سطح CRP با نمرهی PASI ارتباط دارد و هم چنین درمان با NB- UVB سبب کاهش سطح CRP در سرم بیماران می شود. در نتیجه پیشنهاد شد که CRP سرم به عنوان یک مار کر مفیدی برای تشخیص شدت پسوریازیس می باشد و از آن برای پایش فعالیت بیماری یا پاسخ به درمان استفاده کرد؟

مطالعه ی دیگری که توسط Chodorowska بر روی ۱۷۵ بیمار مرد مبتلا به پسوریازیس انجام شد:

مطالعه ی دیگری که توسط Chodorowska بر روی ۱۷۵ بیمار مرد مبتلا به پسوریازیس انجام شد و فعالیت بالینی بیماری پسوریازیس بر طبق نمرهی PASI محاسبه شده بود، نشان داد که سطح CRP سرم در فاز حاد بیماری افزایش داشت (۰۰۰۱>P)”.

مطالعه ای که توسط Strober و همکارانش روی بیماران مبتلا به پسوریازیس:

مطالعه ای که توسط Strober و همکارانش روی بیماران مبتلا به پسوریازیس جهت بررسی تأثیر اتاترسپت (Etanercept) در سطح CRP سرم انجام گردید مشخص شد که بیماران مبتلا به پسوریازیس نوع پلاکی متوسط تا شدید پوستی با بالارفتن سطح CRP سرم به طور معنی داری همراه می باشد.

استفاده از مارکرهای التهابی مخصوصأ hs- CRP برای بررسی شدت پسوریازیس و پاسخ به درمان:

در مطالعه ای که توسط Kanelleas و همکاران با عنوان نقش مارکرهای التهابی در ارزیابی شدت بیماری و پاسخ به درمان در بیماران مبتلا به پسوریازیس انجام شد، نشان داده شد که بعد از درمان مارکرهای التهابی مثل CRP سرم کاهش می یابد (۰۰۰۱>P) و نمرهی PASI با hs – CRP ارتباط داشت و نتیجه گیری شد که از مارکرهای التهابی مخصوصأ hs- CRP برای بررسی شدت پسوریازیس و پاسخ به درمان می شود استفاده نمود. و ترکیبی از مارکرهای التهابی مثل CRP به همراه نمرهی PASI ممکن است نشان دهنده ی وضعیت التهابی در پسوریازیس باشد.

سطح CRP در سرم بیماران با پسوریازیس پلاکی متوسط تا شدید بالا میباشد:

با توجه به مطالعات فوق و نتایج حاصل از بررسی های ما مشخص شد که سطح CRP در سرم بیماران با پسوریازیس پلاکی متوسط تا شدید بالا میباشد و این نشان دهنده ی این است که پسوریازیس یک بیماری التهابی سیستمیک بوده و درمان با فتوتراپی با NB – UVB با طول موج ۳۱۱ نانومتر منجر به بهبودی ضایعات پسوریازیسی می گردد و هم چنین سطح CRP سرم را کاهش می دهد که مطالب فوق توسط بررسی های آماری انجام شده بین ارتباط سطح CRP سرم و نمره ی PASI سنجیده شده، بر اساس مشاهدات و معاینات بالینی بیماران مبتلا به پسوریازیس مشخص می گردد. جهت بررسی عوارض جانبی مزمن فتوتراپی با NB- UVB ، مطالعات بیشتر و هم چنین پیگیری طولانی مدت بیماران لازم است.